श्री तुळजाभवानी माहात्म्य - अध्याय २५

श्रीगणेशायनमः ॥ जयतुरजादेवीविश्वजननी ॥ माझेंमनहेंतुझ्याचरणीं ॥ अखंडराहोस्थीरहोऊनी ॥ चांचल्यसोडोनीसर्वदा ॥१॥

स्कंदसांगतकथासुरस ॥ यमुनाचलाच्यानैऋत्यदिशेस ॥ दुरतरीआठकौस ॥ स्थानमार्कंडायऋषींचें ॥२॥

मृकंडतनयदेवीपुजक ॥ तेथेंतपकरिताझालसम्यक ॥ ॠषीपुसतीषण्मुखाकौतुक ॥ कथासांगाविस्तारें ॥३॥

केव्हामृकंडतनयेंजाण ॥ कोणाचेंकेलेंआराधन ॥ तेंसर्वहीकरीकथन ॥ आम्हालागींयेवेळीं ॥४॥

स्कंदम्हणेभार्गवनंदन ॥ भार्कडेयप्रतापवान ॥ तपश्चर्याशरीरशोषण ॥ अतिकठिनकरिताझाला ॥५॥

देवीसुक्ताचापाठकरुन ॥ अयुतवर्षेकेलेंअनुष्ठान ॥ खणुनकुंडकेलोंनिर्माण ॥ त्रिकाळस्ननकरीतसे ॥६॥

नित्यकर्मसारुन ॥ सदाकरीअनुष्ठान ॥ वायुआहारसेवुन ॥ क्षुधातृषाजिंकिलीं ॥७॥

जितेंद्रियाजितप्राण ॥ जितासनहोऊनपूर्ण ॥ नवहीरंध्रेरोंधून ब्रह्मारध्रीमनठेविलें ॥८॥

ब्रह्मारंध्रापासोनधुम्र ॥ उद्भवलालोकभयंकर ॥ जगव्याकूळझालेंसमग्र ॥ देवासीभयथोरझालें ॥९॥

तेव्हाइंद्राएकाशंकाधरुन ॥ देवगुरुसीबोलेवचन ॥ कोणहातपकरितोदारुण ॥ कोनाचेस्थानघेउपाहे ॥१०॥

माझेंकिंवा अन्यदेवाचें ॥ स्थानजिंकावयासावें ॥ कठीणतपाआचरितसेयाचें ॥ उपशमनकैसेंहोईल ॥११॥

शीघ्रौपायसांगायासी ॥ गुरुम्हणेआशंकानधरीमानसी ॥ हानिष्कमतपोराशी ॥ देवीभक्तदृढव्रत ॥१२॥

श्रीविष्णुप्रतीत्यर्थजाण ॥ तपश्चर्याकरितसेदारुण ॥ तुझेंकिंवाइतरदेवाचेंस्थान ॥ इच्छितनाहींकिंचित ॥१३॥

त्वास्थीरासावेंअंतरी ॥ शंकासोडोनीदेइदुरी ॥ मगतोगुरुवचनेंवृत्रारी ॥ कांहीकाळनिःशंकराहिला ॥१४॥

पुढेंकांहीकाळेंकरुन ॥ इंद्रझालाशंकायमान ॥ मदनवसंतअप्सरागण ॥ आज्ञाकरीततयासी ॥१५॥

तुम्हीमृत्युलोकीजाऊन ॥ मार्कंडेयासीकराविघ्न ॥ त्याचीतपश्चर्याभंगुन ॥ शिघ्रयावेंमजपासीं ॥१६॥

अतिनिग्रहनकरुण ॥ तुम्हींआपुलेंकरोनीरक्षण ॥ युक्तिनेंत्याच्यातपासीभंगुन ॥ सत्वरयावेंमजपाशीं ॥१७॥

स्कंदम्हणेऐकामुक्नीगण ॥ इंद्राजीआज्ञाशीरसामान्य ॥ करोनीमदनअप्सरागण ॥ वंसतासहितानिघाले ॥१८॥

शिघ्राअलेभूतळावर ॥ जेथेऋषीतपकरीतसेदुस्तर ॥ वसंतेश्रृगारिलेंवनसमग्र ॥ मगचतुर्विधकामिनी जातीच्या ॥१९॥

हावभावयुक्तनागर ॥ सर्वहीस्त्रियालावण्यसागर ॥ ज्यांचेदर्शनेचहोयविकार ॥ तरुणपुरुषांचेचित्तासी ॥२०॥

चित्तांतखंडतरेमदनबाण ॥ तेणेंव्याकुळहोतसेमन ॥ विवेकविचारदेहभान ॥ नाठवेकांहींपुरुषांशी ॥२१॥

ऐशावर्गाअनरुपसंपन्न ॥ भूतळीउतरल्याविमानांतुन ॥ मुकंडतनयासीअवलोकून ॥ प्रलोभितकरूप्रवर्तल्या ॥२२॥

मदनाचेजाणूनीअणुमत ॥ मनासीशोभवीवंसत ॥ अकाळीकाळनसुनिवनांत ॥ शोभापातलीधवां ॥२३॥

पुष्पीतझालेवृक्षसकळ ॥ वेलीआरक्तकोमलदळ ॥ पुष्पकळिकागुच्छविशाळ ॥ सुकुमारतरुणस्त्रियाजैशा ॥२४॥

पुष्पभारेंवेलीलवती ॥ वृक्षखांद्यावरीचढती ॥ जैशानवयौवनायुवती ॥ आलिंगनदेतीपुरुषासी ॥२५॥

अशोकवृक्षवनींशोभती ॥ परितोसशोकमनालागींकरिती ॥ स्त्रीविरहेंपुरुषांप्रती ॥ पुरुषवियोगेंस्त्रियांसी ॥२६॥

कींशुकाआरक्तपुष्पेंशोभती ॥ अनेकवृक्षांचियाजाती ॥ पत्रेंपुष्पेंफलेंलवती ॥ ज्ञानघनसंपन्नसाधुजैसे ॥२७॥

अलंकृतवनादिसेंसकळ ॥ वायुचीझलुकचलेंमंजुळ ॥ मंदसुगंधसुखशीतळ ॥ अनेकपक्षीशब्दकरिती ॥२८॥

कोकिळागातीपंचमश्वरें ॥ तेणेंविराहिणीस्त्रियांचेंचित्तझुरें ॥ स्त्रीवियोंगेंपुरुषघावरें ॥ मोहितहोतीकामबाणें ॥२९॥

तेव्हांस्त्रियाकरोनीशृगार ॥ आल्यामृकंडतनयासमोर ॥ हावभावेंपरमचतुर ॥ नृत्यारंभकरित्याझाल्या ॥३०॥

नृत्यगीतववाद्यसुंदर ॥ उत्तमतालधरुनीसुस्वर ॥ वाद्येंवाजवितीमधुर ॥ पूर्वरागदिततेव्हानटी ॥३१॥

छंदमयुरस्वीकारुन ॥ शार्दुललघुपूर्वकरुन ॥ स्वहस्ताग्रीदृष्टिठेवुन ॥ मनासीठेविलेंतेथेंची ॥३२॥

षडजयमध्यमधैवत ॥ इत्यादीरागंचेंरुपनिश्चित ॥ दाखवूननृत्यकलादावीत ॥ पादगतीनेंतेधवा ॥३३॥

करद्वयहृदयींठेवुन ॥ परस्परत्यासन्मुखराहुन ॥ सरळग्रीवाकरुननयन ॥ पादतळसमानकरुनियां ॥३४॥

जानुगुल्फजंघासुरेखा ॥ संपुष्ठाकारकरुनियेका ॥ शरीराआकुंचनकरुनिदेखा ॥ र्‍हास्वकरितीआपणासी ॥३५॥

श्रीरंगनतीपूवकरुन ॥ पश्चातदक्षिणपदीभ्रमण ॥ चक्रवतकरुनजाण ॥ पुर्वरंगातेंसोडोनियां ॥३६॥

नटवशस्त्रप्रमाणयुक्त ॥ उत्तमशिक्षालाधली समस्त ॥ अप्सरात्यानूत्यकरीत ॥ हावभावदाऊनी ॥३७॥

अंगचलननेत्रमोडुन ॥ बाहुमुलप्रदर्शितकरुन ॥ चित्तासीघेतीहिरोन ॥ तरुणपुरुषाचेंतात्काळ ॥३८॥

सुक्ष्मवस्त्रेंपरिधानकेलीं ॥ तोंवयुवेगेंउडालीं ॥ तेणेंजघायुग्मउघडींझालीं ॥ गुल्फउरुइत्यादी ॥३९॥

मन्मथाचेउत्पादक ॥ ऐशाचेष्टाकेल्याअनेक ॥ ऋषीच्याजवळीयेऊनीयेक ॥ करुणाविलापकरितसे ॥४०॥

अप्सराम्हणेविग्रोत्तमा ॥ कांव्यर्थकरिसीतपःश्रमा ॥ अष्टांगयोगकष्टभ्रमा ॥ सोडीदुश्चरतपासी ॥४१॥

आम्हींसांगुतेंऐकसी ॥ तरीपरमसौख्यासीपावसी ॥ तपतेंसुलभपुढेंतुजसी ॥ परिस्त्रीसंयोगपुढेंदुर्लभ ॥४२॥

ज्याच्याकटाक्षाचेबाण ॥ देवलोकीहीदुर्लभजाण ॥ आमुचेंअधरोष्ठसुधापान ॥ अभाग्यासीदुर्लक्ष ॥४३॥

समग्रतपाचेंफळहेंजाण ॥ आमुचेंमुखाचेंचुंबन ॥ करितांचप्राप्तहोयपूर्ण ॥ तरीशिघ्रयावेंआम्हांजवळीं ॥४४॥

पुण्यपदरींनाहीज्यासी ॥ आमुचेंआलिंगनदुर्लभत्यासी ॥ स्त्रीबाहुसंलग्रज्याच्यागळ्यासी ॥ नसेतोव्यर्थपशुजैसा ॥४५॥

म्हणेपाडुरंगजनार्दन ॥ येथेंअध्यायझालापुर्ण ॥ उत्तराध्यायीसंभाषणं ॥ अप्सरेचेंबहुअसती ॥४६॥

इतिश्रीस्कदंपुरानेसह्याद्रीखंडेतुरजामाहात्म्ये ॥ शंकरवरिष्ठसंवादे ॥ पंचाविंशोध्यायः ॥२५॥

श्रीजगदंबार्पणमस्तु ॥ शुभंभवतु ॥