शारदीय नवरात्रीचा पवित्र सण सुरू आहे. 21 ऑक्टोबर ही शारदीय नवरात्रीची सातवी तारीख आहे. नवरात्रीच्या सातव्या दिवशी महासप्तमी येते. या दिवशी दुर्गा देवीची सातवी शक्ती माँ कालरात्रीची पूजा करण्याची परंपरा आहे. कालरात्री माता दुष्टांचा नाश करण्यासाठी ओळखली जाते, म्हणून तिचे नाव कालरात्री आहे. तसेच ही देवी आपल्या भक्तांना नेहमी शुभ फल प्रदान करते. या कारणास्तव त्यांना शुभंकारी असेही म्हणतात. माँ कालरात्री, माँ दुर्गेचे सातवे रूप, तीन डोळ्यांची देवी आहे. माँ कालरात्रीची उपासना भय आणि रोग नष्ट करते. यासोबतच भूतबाधा, अकाली मृत्यू, रोग, शोक इत्यादी सर्व प्रकारच्या समस्याही दूर होतात.
शुंभ, निशुंभ आणि रक्तबीजचा वध करण्यासाठी माता दुर्गेला कालरात्रीचे रूप धारण करावे लागले होते, असे सांगितले जाते. कालरात्री देवीचे शरीर अंधारासारखे काळे आहे. त्यांच्या श्वासातून अग्नी निघतो. गळ्यात विद्युत चमक असलेली माला आहे. आईचे केस मोठे आणि विखुरलेले आहेत. कालरात्री देवीचे तीन डोळे ब्रह्मांडाइतके मोठे आणि गोलाकार आहेत, ज्यातून विजेसारखे किरण बाहेर पडतात. मातेला चार हात आहेत, एका हातात खडग म्हणजे तलवार, दुसऱ्या हातात लोखंडी शस्त्र, तिसरा हात अभय मुद्रा आणि चौथा हात वरमुद्रा आहे. मातेचे हे भय उत्पन्न करणारे रूप पापांचा नाश करण्यासाठीच आहे. ती तिच्या तीन मोठ्या फुगलेल्या डोळ्यांद्वारे भक्तांकडे करुणेने पाहते.
पूजेचे महत्त्व
नवरात्रीतील सप्तमीची रात्र ही सिद्धींची रात्र असते. या दिवशी देवीची पूजा केल्याने रोगांचा नाश होतो आणि शत्रूंवर विजय प्राप्त होतो. अशा स्थितीत ग्रहांचे अडथळे आणि भय दूर करणाऱ्या देवीची नवरात्रीच्या सातव्या दिवशी पूजा करावी.
पूजा विधी-
शारदीय नवरात्रीच्या सातव्या दिवशी सकाळी ब्रह्म मुहूर्तावर स्नान करावे.
आंघोळीनंतर देवी मातेसमोर तुपाचा दिवा लावावा.
त्यांना लाल रंगाची फुले अर्पण करा.
माँ कालरात्रीच्या पूजेमध्ये मिठाई, पाच ड्रायफ्रुट्स, पाच प्रकारची फळे, अखंड, धूप, सुगंध, फुले आणि गुळाचा नैवेद्य इत्यादी अर्पण केले जातात.
या दिवशी गुळाला विशेष महत्त्व दिले जाते.
कालरात्रीला गूळ किंवा त्यापासून बनवलेले पदार्थ अर्पण करा.
पूजा संपल्यानंतर देवीच्या मंत्रांचा उच्चार करून आरती करावी.