दुर्गा अष्टमी 2023: नवरात्रीचे नऊ दिवस हिंदू धर्मात खूप खास मानले जातात. या नऊ दिवसांमध्ये दुर्गा देवीच्या नऊ रूपांची विशेष पूजा केली जाते. नवरात्रीच्या प्रत्येक तिथीला विशेष महत्त्व असले तरी अष्टमी तिथी सर्वात विशेष मानली जाते. नवरात्रीच्या आठव्या दिवशी महाष्टमी किंवा दुर्गा अष्टमी साजरी केली जाते. हा दिवस दुर्गेची आठवी शक्ती माँ महागौरी यांना समर्पित आहे. असे मानले जाते की देवी दुर्गा अष्टमी तिथीला राक्षसांना मारण्यासाठी अवतरली होती. याशिवाय या दिवशी कन्यापूजाही केली जाते.
दुर्गा अष्टमीची तिथी, महत्त्व आणि उपासना पद्धती जाणून घ्या.
यावर्षी शारदीय नवरात्रीतील दुर्गा अष्टमी 22 ऑक्टोबर 2023 रोजी आहे, जी 21 ऑक्टोबर रोजी रात्री 09:53 पासून सुरू होईल. 22 ऑक्टोबर रोजी संध्याकाळी 07:58 वाजता संपेल.
दुर्गा अष्टमीचा मुहूर्त
सकाळची वेळ - सकाळी 07.51 ते 10.41
दुपारची वेळ - दुपारी 01.30 ते 02.55 पर्यंत
संध्याकाळची वेळ - 05.45 ते रात्री 08.55 पर्यंत
संधि पूजा मुहूर्त - संध्याकाळी 07.35 ते 08.22 पर्यंत
नवरात्रीच्या महाअष्टमीचे महत्त्व :
धार्मिक शास्त्रानुसार नवरात्रीचे शेवटचे दोन दिवस विशेष मानले जातात. कारण अष्टमीच्या दिवशी देवी दुर्गेने चंड-मुंडाचा वध केला होता. नाही, नवमीच्या दिवशी मातेने महिषासुराचा वध करून संपूर्ण जगाचे रक्षण केले होते. त्यामुळे हे दोन दिवस खास मानले जातात. नवरात्रीत नऊ दिवस उपासने आणि उपवास करणे शक्य नसेल तर अष्टमी आणि नवमीच्या दिवशी उपवास करून देवी आई ची पूजा करू शकता, असे म्हटले जाते. या दोन दिवसात पूजा केल्याने पूर्ण 9 दिवसांच्या पूजेचे फळ मिळते.
पूजा पद्धत
अष्टमी तिथीला दुर्गा देवीच्या आठव्या रुपासह महागौरीची पूजा करण्याची परंपरा आहे.
या दिवशी देवी मातेचा आशीर्वाद मिळविण्यासाठी सर्वप्रथम महागौरीची मूर्ती किंवा चित्र लाकडी चौकटीवर किंवा मंदिरात स्थापित करा.
त्यानंतर व्यासपीठावर पांढरे कापड पसरून त्यावर महागौरी यंत्र ठेवून यंत्राची स्थापना करावी.
यानंतर फुले घेऊन मातेचे ध्यान करावे.
आता देवीच्या मूर्तीसमोर दिवा लावा आणि तिला फळे, फुले, नैवेद्य वगैरे अर्पण करा आणि देवीची आरती करा.