पितृ पक्ष 2025: श्राद्ध पक्षात मुलांचे श्राद्ध कर्म कधी आणि कसे करावे, करावे की नाही?

मुलासाठी श्राद्ध: श्राद्ध पक्षात हा प्रश्न अनेकदा उद्भवतो की जर घरातील एखाद्या मुलाचा किंवा मुलीचा अकाली मृत्यू झाला असेल तर त्यांचे श्राद्ध कर्म करावे की नाही. जर ते करायचे असेल तर त्याचे नियम काय आहेत? मुलांच्या श्राद्धाशी संबंधित काही विशेष नियम शास्त्रांमध्ये सांगितले आहेत, जे पाळणे आवश्यक आहे.

मुलांच्या श्राद्धाचे नियम

जन्मापासून 2 वर्षांपर्यंतचे वय: जर एखाद्या मुलाचा जन्म झाल्यापासून 2 वर्षांच्या आत मृत्यू झाला तर त्यांच्यासाठी कोणतेही श्राद्ध कर्म केले जात नाही. या परिस्थितीत, तर्पण, पिंडदान किंवा इतर कोणताही विधी करण्याचा कोणताही नियम नाही.

2 ते 6 वर्षे वय: 2 वर्षांपेक्षा जास्त आणि 6 वर्षांपर्यंतच्या मुलाचा मृत्यू झाल्यास, फक्त मालिन षोडशी केली जाते. माळीण षोडशीमध्ये, मृत्यूच्या सहाव्या आणि दहाव्या दिवशी 10 पिंडदान करण्याचा नियम आहे.

6 वर्षांपेक्षा जास्त वय: जर एखाद्या मुलाने यज्ञोपवीत संस्कार (मुंज ) केले असतील आणि त्याचे वय 6 वर्षांपेक्षा जास्त असेल, तर त्याच्यासाठी माळीण षोडशी, एकादशी आणि तर्पण असे सर्व श्राद्ध विधी केले जातात. जर यज्ञोपवीत संस्कार केले गेले नसतील, तर फक्त माळीण षोडशीच केले जातात.

मुलींसाठी श्राद्धाचे नियम

जन्मापासून 2 वर्षांपर्यंतचे वय: जन्मापासून 2 वर्षांपर्यंतच्या मुलीच्या मृत्युवर कोणताही श्राद्ध विधी केला जात नाही.

2 ते 10 वर्षे वयाचे वय: 2 वर्ष ते 10 वर्षांपर्यंतच्या मुलीच्या मृत्युवर फक्त माळीण षोडशीच विहित आहे.

10 वर्षांपेक्षा जास्त वय: जर मुलगी १० वर्षांपेक्षा जास्त वयाची असेल आणि विवाहित असेल, तर तिच्यासाठी सर्व श्राद्ध विधी केले जातात. जर ती अविवाहित असेल तरच मालिन षोडशी आणि तर्पण केले जाते.

इतर महत्त्वाचे नियम

न जन्मलेले बाळ: गर्भाशयात मृत्युमुखी पडलेल्या बाळासाठी श्राद्ध विधी केले जात नाहीत. त्यांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी धार्मिक विधी केले जाऊ शकतात, परंतु श्राद्धाची कोणतीही तरतूद नाही. तथापि, काही विद्वान न जन्मलेल्या बाळाच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी मालिन षोडशी परंपरा करण्याची शिफारस करतात.

जर मृत्यूची तारीख माहित नसेल: जर मुलाच्या मृत्यूची नेमकी तारीख माहित नसेल, तर पितृपक्षाच्या त्रयोदशी तिथीला (तेरावे) त्यांचे श्राद्ध करणे शास्त्रानुसार मानले जाते.

Edited By - Priya Dixit