Pradosh Vrat List 2023: प्रदोष व्रत त्रयोदशीला, भगवान शिवाची आवडती तिथी पाळली जाते. ही तिथी भगवान शिवाला अतिशय प्रिय असल्याने, हे व्रत माता पार्वतीला प्रिय आहे, म्हणूनच या दिवशी माता पार्वती आणि शंकराची पूजा करण्याचा नियम आहे. मान्यतेनुसार या दिवशी उपवास करणार्‍या भक्तांचे सर्व त्रास भगवान शिव दूर करतात.
पुराणानुसार, असे मानले जाते की जो कोणी हे व्रत (Pradosh Vrat)पाळतो त्याला हे व्रत केल्याने चांगले आरोग्य आणि दीर्घायुष्य मिळते. प्रदोष व्रत प्रत्येक महिन्याच्या त्रयोदशी तिथीला पाळले जाते, अशा प्रकारे हिंदू कॅलेंडरमध्ये ही तिथी प्रत्येक महिन्यात दोनदा येते (शुक्ल पक्ष आणि कृष्ण पक्षात). चला तर मग आज जाणून घेऊया या व्रताशी संबंधित काही खास माहिती, जाणून घेऊया इतर काही माहिती.
पुराणानुसार असे मानले जाते की जर एखाद्या व्यक्तीने प्रदोष व्रत केले तर हे एक व्रत पाळण्याचे फळ दोन गाईंच्या दानाएवढे होते. या व्रताचे महत्त्व वेदांचे महान अभ्यासक सुतजी यांनी गंगा नदीच्या तीरावर असलेल्या शौनकादी ऋषींना सांगितले होते.
प्रदोष व्रताचे महत्त्व : Importance of Pradosh Vrat
प्रदोष व्रत हे हिंदू धर्मात अत्यंत शुभ आणि महत्त्वाचे मानले जाते. असे मानले जाते की हे व्रत करून भगवान शिव आणि माता पार्वतीची पूर्ण भक्तिभावाने पूजा केल्याने व्यक्तीचे सर्व दुःख दूर होतात आणि त्याला मृत्यूनंतर मोक्ष प्राप्त होतो.
या व्रताचा गौरव करताना सूतजी म्हणतात की, कलियुगात जेव्हा अधर्माचा प्रादुर्भाव होईल तेव्हा लोक धार्मिकतेचा मार्ग सोडून अधर्माच्या मार्गावर जातील. त्यामुळे त्यावेळी प्रदोष व्रत हे एक माध्यम बनेल ज्याद्वारे लोक शिवाची आराधना करून आपल्या पापांचे प्रायश्चित करू शकतील. यासोबतच तुम्ही तुमचे सर्व त्रास दूर करू शकाल. या व्रताचा महिमा आणि महत्त्व भगवान शिवांनी सर्वप्रथम माता सती यांना सांगितले, त्यानंतर महर्षी वेदव्यास यांनी या व्रताची माहिती सुतजींना सांगितली, त्यानंतर सूतजींनी शौनकादी ऋषींना या व्रताचा महिमा सांगितला.
प्रदोष व्रत : पद्धत
: हे व्रत त्रयोदशी तिथीला ठेवले जाते.
: या व्रतामध्ये उपवास करणाऱ्याला पाणी न पिता उपवास ठेवावा लागतो, म्हणजेच या उपवासात अन्न सेवन करण्यास मनाई आहे.
: पूजा करण्यापूर्वी गंगाजलच्या पाण्याने पूजास्थान पवित्र करावे.
: व्रताच्या दिवशी सकाळी स्नान करून बेलपत्र, गंगाजल अखंड धूपाने भगवान शंकराची पूजा करावी.
: त्यानंतर संध्याकाळी पुन्हा आंघोळ करून पांढऱ्या रंगाची वस्त्रे परिधान करून शिवाची पूजा करावी.
: त्यानंतर शेण घेऊन मंडप तयार करावा.
: मंडप तयार केल्यानंतर मंडपाभोवती पाच वेगवेगळ्या रंगांनी रांगोळी काढावी.
: त्यानंतर ईशान्य दिशेला तोंड करून कुश आसनात बसावे.
: त्यानंतर भोले बाबाच्या ओम नमः शिवाय आणि इतर मंत्रांचा जप करावा.
: असे व्रत पाळल्याने उपवास करणाऱ्याला पुण्य प्राप्त होते.
04 जानेवारी 2023, बुधवार: बुध प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
19 जानेवारी 2023, गुरुवार: गुरु प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
02 फेब्रुवारी 2023, गुरुवार: गुरु प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
18 फेब्रुवारी 2023, शनिवार: शनि प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
04 मार्च 2023, शनिवार: शनि प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
19 मार्च 2023, शनिवार: शनि प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
03 एप्रिल 2023, सोमवार: सोम प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
17 एप्रिल 2023, सोमवार: सोम प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
03 मे 2023, बुधवार: बुध प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
17 मे 2023, बुधवार: बुध प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
01 जून2023, गुरुवार: गुरु प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
15 जून 2023, गुरुवार: गुरु प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
01 जुलै 2023, शनिवार: शनि प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
14 जुलै 2023, शुक्रवार: शुक्र प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
30 जुलै 2023, रविवार: रवि प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
13 ऑगस्ट 2023, रविवार: रवि प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
28 ऑगस्ट 2023, सोमवार: सोम प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
12 सप्टेंबर 2023, मंगळवार: भौम प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
27 सप्टेंबर 2023, बुधवार: बुध प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
11 ऑक्टोबर 2023, बुधवार: बुध प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
26 ऑक्टोबर 2023, गुरुवार: गुरु प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
10 नोव्हेंबर 2023, शुक्रवार: शुक्र प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
24 नोव्हेंबर 2023, शुक्रवार: शनि प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
10 डिसेंबर 2023, रविवार: रवि प्रदोष व्रत (कृष्ण पक्ष)
24 डिसेंबर 2023 रविवार: रवि प्रदोष व्रत (शुक्ल पक्ष)
प्रदोष व्रताचे फायदे : Pradosh Vrat Benifits
प्रदोष व्रताचे वेगवेगळे महत्त्व आणि वेगवेगळ्या दिवसानुसार वेगवेगळे फायदे आहेत. असे म्हणतात की ज्या दिवशी हे व्रत येते त्या दिवशी त्याचे नाव आणि महत्त्व दोन्ही बदलतात. चला तर मग आता वेगवेगळ्या ऋतूंनुसार प्रदोष व्रत पाळण्याचे फायदे जाणून घेऊया.
: जर तुम्ही रविवारी प्रदोष व्रत (रवि प्रदोष) पाळले तर हे व्रत पाळल्याने आयुर्मान वाढते आणि चांगले आरोग्य लाभ होते आणि आरोग्याशी संबंधित समस्या टाळण्यासही मदत होते.
: सोमवारच्या प्रदोष व्रताला सोम प्रदोष किंवा सोम प्रदोष किंवा चंद्र प्रदोष असेही म्हणतात आणि या दिवशी उपवास केल्याने तुमच्या मनातील इच्छा पूर्ण होतात, म्हणजेच तुम्हाला जे हवे आहे ते पूर्ण होते. उपवास ठेवता येतो.
: मंगळवारी प्रदोष व्रत ठेवल्यास त्याला भौम प्रदोष किंवा भौम प्रदोषम म्हणतात. या दिवशी उपवास केल्याने सर्व प्रकारच्या रोगांपासून मुक्ती मिळते आणि आरोग्याशी संबंधित कोणतीही समस्या उद्भवत नाही.आपण स्वतःचे किंवा आपल्या कुटुंबातील सदस्यांचे रोगांपासून संरक्षण करण्यासाठी हे व्रत करू शकता.
: बुधवारी प्रदोष व्रत (बुध प्रदोष) पाळल्यास सर्व प्रकारच्या मनोकामना पूर्ण होतात.
: गुरुवारी म्हणजेच गुरुवारी प्रदोष व्रत (गुरु प्रदोष) पाळल्याने तुमच्या शत्रूंचा नाश होतो आणि त्यांच्या प्रभावापासून दूर राहण्यास मदत होते.
: शुक्रवारी प्रदोष व्रत (शुक्र प्रदोष) पाळल्याने जीवनात सौभाग्य वाढते, वैवाहिक जीवनात सुख-शांती येते आणि जीवनात आनंद टिकवून ठेवण्यास मदत होते.
: शनिवारी येणार्‍या प्रदोष व्रताला शनि प्रदोष किंवा शनि प्रदोष असे म्हणतात आणि या दिवशी उपवास केल्याने ज्यांना अपत्यप्राप्ती होत नाही त्यांची संततीची इच्छा पूर्ण होण्यास मदत होते.