ह्युमन राइट्स हा 2वर्षांचा पदव्युत्तर अभ्यासक्रम आहे जो कायदा आणि सुव्यवस्था प्रशासन आणि प्रक्रियांशी संबंधित आहे. हा कोर्स मूलभूत मानवी हक्क आणि कोणत्याही क्षेत्राशी संबंधित समस्यांचे ज्ञान विकसित करण्यासाठी डिझाइन केले आहे, मग ते महिला, लिंग, कामगार, निर्वासित, बाल आणि गुन्हेगारी न्याय असो. एलएलएम इन ह्युमन राइट्स कोर्सचा उद्देश कायदा, प्रशासन, न्यायिक पैलू आणि विशेषतः मानवी हक्क समजून घेण्यासाठी एक समग्र दृष्टीकोन प्रदान करणे आहे.
पात्रता -
उमेदवारांनी मान्यताप्राप्त महाविद्यालय किंवा विद्यापीठातून पदवी LLB किंवा BALLB मध्ये बॅचलर पदवी असणे आवश्यक आहे. एलएलबी पदवीमध्ये उमेदवाराला एकूण किमान 60% गुण असणे आवश्यक आहे.
उमेदवारांनी त्यांच्या पसंतीच्या महाविद्यालयांमध्ये जागा मिळवण्यासाठी CLAT-PG/AILET/DU LLM/MHCET कायदा/LSAT प्रवेश परीक्षा यापैकी कोणतीही एक सामान्य प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे.
सारख्या कोणत्याही एक सामान्य प्रवेश परीक्षेतही पात्र असणे आवश्यक आहे. SC/ST आणि OBC मधील उमेदवारांना अनिवार्य प्रक्रिया म्हणून कोर्स प्रोग्राममध्ये 5% सूट दिली जाते.
प्रवेश प्रक्रिया -
कोणत्याही सर्वोच्च विद्यापीठात LLM संवैधानिक कायद्या कोर्समध्ये प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवारांना प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण करणे आवश्यक आहे. प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर, एक वैयक्तिक मुलाखत आहे आणि जर उमेदवारांनी त्यात चांगले गुण मिळवले तर त्यांना शिष्यवृत्ती देखील मिळू शकते.
नोंदणी -
उमेदवार अधिकृत वेबसाइटवर जातात. अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर अर्ज भरा. अर्ज भरल्यानंतर तो नीट तपासून घ्या, जर फॉर्ममध्ये चूक असेल तर तो नाकारला जाऊ शकतो. विनंती केलेली कागदपत्रे अपलोड करा. अर्ज सादर करा. क्रेडिट कार्ड किंवा डेबिट कार्डद्वारे ऑनलाइन फॉर्म फी भरा.
टप्पा 2: प्रवेश परीक्षा -
जर उमेदवारांनी LLM ह्यूमन राइट्स मानवाधिकारअभ्यासक्रम मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी उच्च विद्यापीठांचे लक्ष्य ठेवले असेल, तर त्यांच्यासाठी प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण करणे खूप महत्वाचे आहे. ज्यासाठी नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर प्रवेशपत्र जारी केले जातात. ज्यामध्ये प्रवेश परीक्षेशी संबंधित सर्व माहिती दिली जाते जसे की परीक्षा कधी आणि कुठे होणार आहे, इत्यादी.
LLM ह्यूमन राइट्स मानवाधिकारची प्रवेश प्रक्रिया CLAT-PG/ AILET/ DU LLM/ MHCET कायदा/ LSAT इत्यादी प्रवेश परीक्षेवर अवलंबून असते. पात्र उमेदवारांची पुढील मुलाखतीच्या आधारे निवड केली जाते.
प्रवेश परीक्षा झाल्यानंतर काही दिवसांनी, त्याचा निकाल जाहीर केला जातो, त्यासाठी विद्यार्थ्यांनी विद्यापीठाच्या वेबसाइट्स आणि सोशल मीडिया हँडलची नियमितपणे तपासणी करून स्वतःला अपडेट ठेवले पाहिजे.
जे विद्यार्थी प्रवेश परीक्षेत पात्र ठरतील त्यांना विद्यापीठातर्फे मुलाखतीसाठी हजर राहण्यास सांगितले जाईल - एकतर ऑनलाइन (स्काईप, गुगल मीट, झूम) किंवा ऑफलाइन विद्यार्थ्यांना विद्यापीठ कॅम्पसमध्ये बोलावून. दरम्यान, इतर सर्व पात्रता निकषांची तपासणी केली जाते आणि जर विद्यार्थ्यांनी मुलाखतीत चांगली कामगिरी केली तर त्यांना ह्यूमन राइट्स मानवाधिकार एलएलएमचा अभ्यास करण्यासाठी प्रवेश दिला जातो.
अभ्यासक्रम -
सेमिस्टर I
हक्कांची संकल्पना आणि वर्गीकरण
मानवी हक्कांची संकल्पना
मानवी कर्तव्याची संकल्पना
मानवी हक्कांची द्वंद्वात्मक
सेमिस्टर II
मानवी हक्कांची उदयोन्मुख संकल्पना
मानवी कर्तव्ये, जबाबदाऱ्या आणि त्याचे परिणाम
आंतरराष्ट्रीय दायित्व मानवी हक्क आणि फौजदारी न्याय
सेमिस्टर III
न्यायशास्त्र आणि मानवी हक्क: लेगो फिलॉसॉफिकल दृष्टीकोन
भारतातील मानवी हक्कांचे घटनात्मक शासन
निर्वासित पद्धत विस्तार उपक्रम आणि शैक्षणिक पर्यटन
सेमिस्टर IV
मानवी हक्क आणि आंतरराष्ट्रीय आणि प्रादेशिक दृष्टीकोन: अंमलबजावणी यंत्रणा आंतरराष्ट्रीय मानवतावादी कायदा
लोकांचा आत्मनिर्णयाचा अधिकार
प्रबंध संशोधन
शीर्ष महाविद्यालये -
कायदा संकाय, दिल्ली विद्यापीठ (DU) नवी दिल्ली
नलसार युनिव्हर्सिटी ऑफ लॉ, हैदराबाद
गुजरात नॅशनल लॉ युनिव्हर्सिटी, गांधीनगर
ओपी जिंदाल ग्लोबल युनिव्हर्सिटी, जिंदाल ग्लोबल लॉ स्कूल (जेजीएलएस) सोनीपत
कायदा संकाय, बनारस हिंदू विद्यापीठ (बीएचयू) वाराणसी
नॅशनल लॉ युनिव्हर्सिटी, नवी दिल्ली
राजीव गांधी राष्ट्रीय कायदा विद्यापीठ, पटियाला
हिदायतुल्ला राष्ट्रीय कायदा विद्यापीठ, रायपूर
डॉ. राम मनोहर लोहिया नॅशनल लॉ युनिव्हर्सिटी, लखनौ
कायदा संकाय, जामिया मिलिया इस्लामिया विद्यापीठ (जेएमआय) नवी दिल्ली
आर्मी इन्स्टिट्यूट ऑफ लॉ (AIL) मोहाली भारती विद्यापीठ
न्यू लॉ कॉलेज, पुणे
विधी विद्याशाखा, कलकत्ता विद्यापीठ, कोलकाता
युनिव्हर्सिटी कॉलेज ऑफ लॉ, बंगलोर
विद्यापीठ कोचीन युनिव्हर्सिटी ऑफ सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी (CUSAT) कोची
नॅशनल लॉ स्कूल ऑफ इंडिया युनिव्हर्सिटी, बंगलोर
पश्चिम बंगाल नॅशनल युनिव्हर्सिटी ऑफ फॉरेन्सिक सायन्सेस, कोलकाता