Career in M.Phil Chemistry: केमिस्ट्री मध्ये एम.फिल करून करिअर बनवा, पात्रता, अभ्यासक्रम, व्याप्ती जाणून घ्या

मास्टर ऑफ फिलॉसॉफी इन केमिस्ट्री 2 वर्षाचा पदव्युत्तर संशोधन स्तरावरील अभ्यासक्रम आहे.एमफिल केमिस्ट्री ही मास्टर्स आणि डॉक्टरेट मधील इंटरमीडिएट पदवी आहे. हा अभ्यासक्रम प्रामुख्याने रसायनशास्त्रात उच्च शिक्षण घेऊ इच्छिणाऱ्या शिक्षक, संशोधक, उद्योगपती आणि पदव्युत्तर विद्यार्थ्यांसाठी तयार करण्यात आला आहे.

पात्रता निकष -

*  इच्छुक उमेदवाराकडे केमिस्ट्री संबंधित विषयात पदव्युत्तर पदवी असणे आवश्यक आहे. 

* केमिस्ट्री एम.फील मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवाराला पदव्युत्तर पदवीमध्ये किमान 55% गुण असणे आवश्यक आहे

* राखीव श्रेणीतील उमेदवारांसाठी 5% गुणांची अतिरिक्त सूट देण्यात आली आहे.

* यासोबतच, उमेदवाराला विद्यापीठाकडूनच किंवा UGC-NET सारख्या राष्ट्रीय परीक्षांद्वारे आयोजित केलेल्या प्रवेश परीक्षांमध्ये विद्यापीठाच्या दर्जापर्यंत गुण मिळवावे लागतात. 

 प्रवेश प्रक्रिया -

कोणत्याही टॉप युनिव्हर्सिटी मध्ये एम फील केमिस्ट्री अभ्यासक्रमात प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवारांना प्रवेश परीक्षेला बसणे आवश्यक आहे. 

प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर, वैयक्तिक मुलाखत असते आणि जर उमेदवारांनी त्यात चांगले गुण मिळवल्यावरच त्यांना शिष्यवृत्ती देखील मिळू शकते.

अर्ज प्रक्रिया -

 * उमेदवारने अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी. 

* अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर, अर्ज भरा. 

*  अर्ज भरल्यानंतर, फॉर्ममध्ये काही चूक असल्यास योग्यरित्या तपासा, अन्यथा तो नाकारला जाऊ शकतो. 

*  मागितलेली सर्व कागदपत्रे अपलोड करा. 

 * अर्ज सबमिट करा. 

* क्रेडिट कार्ड किंवा डेबिट कार्डद्वारे ऑनलाइन फॉर्मची फी भरा.. 

प्रवेश कसे मिळवायचे - 

*  उमेदवारांनी केमिस्ट्री मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी सर्वोच्च विद्यापीठाचे लक्ष्य ठेवले असेल, तर त्यांच्यासाठी प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण होणे फार महत्वाचे आहे. विद्यार्थ्यांना प्रवेश परीक्षेसाठी नोंदणी करावी लागते आणि नोंदणी प्रक्रिया संपल्यानंतर प्रवेशपत्र जारी केले जातात. ज्यामध्ये प्रवेश परीक्षेशी संबंधित सर्व माहिती दिली जाते जसे की परीक्षा कधी आणि कुठे होणार आहे, इत्यादी.

केमिस्ट्री मध्ये  प्रवेश प्रक्रिया UGC NET, UGC CSIR NET, NBHM प्रवेश परीक्षा इत्यादी प्रवेश परीक्षेवर अवलंबून असते. पात्र उमेदवारांची पुढील मुलाखतीच्या आधारे निवड केली जाते.

प्रवेश परीक्षा संपल्यानंतर काही दिवसांनी त्याचा निकाल गुणवत्ता यादीच्या स्वरूपात जाहीर केला जातो. त्यानंतर विद्यार्थ्यांना त्यांच्या श्रेणीनुसार महाविद्यालये दिली जातात.

* मुलाखत आणि नावनोंदणी प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झालेल्या विद्यार्थ्यांना विद्यापीठातर्फे मुलाखतीसाठी उपस्थित राहण्यास सांगितले जाते 

  विद्यार्थ्यांना एकतर ऑनलाइन (स्काईप, गुगल मीट, झूम) किंवा ऑफलाइन विद्यापीठाच्या कॅम्पसमध्ये बोलावले जाते.

या दरम्यान, इतर सर्व पात्रता निकष तपासले जातात आणि जर विद्यार्थ्यांनी मुलाखतीत चांगली कामगिरी केली तर त्यांना एम फील. केमिस्ट्रीचा अभ्यास करण्यासाठी प्रवेश दिला जातो.

अभ्यासक्रम-

संशोधन कार्यप्रणाली 

रसायनशास्त्रातील भौतिक पद्धती 

रसायनशास्त्रातील अलीकडील ट्रेंड 

नैसर्गिक उत्पादन रसायनशास्त्र 

प्रगत समन्वय रसायनशास्त्र 

द्रव समाधानांचे थर्मोडायनामिक्स 

सेंद्रिय रसायनशास्त्रातील भौतिक पद्धती 

इलेक्ट्रो सेंद्रिय रसायनशास्त्र 

सेंद्रिय संश्लेषण

सेमिस्टर II 

द्रव समाधानांचे थर्मोडायनामिक्स आणि भौतिक

 गुणधर्म 

इथर लिंकेज रिऍक्टिव्हिटी 

गतीशास्त्र आणि यंत्रणा 

प्रगत समन्वय रसायनशास्त्र 

मॅक्रोसायक्लिक कॉम्प्लेक्सचा प्रगत अभ्यास 

सेंद्रिय प्रतिक्रिया यंत्रणा 

सेंद्रिय रसायनशास्त्रातील भौतिक पद्धती 

धातूचा गंज प्रतिबंध 

सेंद्रिय प्रतिक्रिया यंत्रणा

शीर्ष महाविद्यालये -

लोयोला कॉलेज, चेन्नई 

 क्राइस्ट युनिव्हर्सिटी, बंगलोर 

 चंदीगड विद्यापीठ, चंदीगड 

 मद्रास ख्रिश्चन कॉलेज, चेन्नई 

 NIMS युनिव्हर्सिटी, जयपूर 

 प्रेसिडेन्सी कॉलेज, चेन्नई

 AVVM पुष्पम कॉलेज, तंजावर

 द न्यू कॉलेज चेन्नई-

 ज्योती निवास कॉलेज बंगलोर

 मंगलायतन विद्यापीठ अलीगढ

 जॉब व्याप्ती  -

रिसर्च केमिस्ट 

 वैद्यकीय तंत्रज्ञ

 केमिस्ट्री लॅब असिस्टंट 

 शैक्षणिक संशोधक 

 असिस्टंट प्रोफेसर 

 वैद्यकीय अधिकारी

 रसायनशास्त्र सामग्री लेखक

Edited By- Priya Dixit