How to become Sub Inspector : उपनिरीक्षक हे पोलिस विभागाचे एक प्रतिष्ठित पद आहे, जे सहायक उपनिरीक्षक (सहाय्यक उपनिरीक्षक) च्या वर आणि निरीक्षक (निरीक्षक) च्या खालील पद आहे. आजकाल SI बनून पोलिस दलात भरती होण्याचे अनेक तरुणांचे स्वप्न आहे, सब इन्स्पेक्टर होण्याआधी, एसआय पात्रता, अभ्यासक्रम, परीक्षा पॅटर्न आणि सब इन्स्पेक्टर होण्यासाठी किती उंची आवश्यक आहे हे जाणून घेणे आवश्यक आहे.
सब-इन्स्पेक्टर होण्यासाठी, प्रथम तुम्हाला SI परीक्षेसाठी अर्ज करावा लागेल, ज्यासाठी 12वी नंतर कोणत्याही मान्यताप्राप्त विद्यापीठातून तुमचे ग्रॅज्युएशन किमान 50% गुणांसह अनिवार्य आहे. उपनिरीक्षकाची परीक्षा राज्य सरकारद्वारे घेतली जाते, जी प्रामुख्याने लेखी चाचणी, शारीरिक चाचणी आणि मुलाखत अशा तीन टप्प्यांत पूर्ण होते. हे तीन टप्पे पार केल्यानंतर, तुम्हाला SI बनण्याचे प्रशिक्षण दिले जाते आणि त्यानंतरच तुम्ही उपनिरीक्षक पदावर रुजू होऊ शकता.
पात्रता
शैक्षणिक पात्रता
पोलीस उपनिरीक्षक पदाच्या परीक्षेत सहभागी होण्यासाठी उमेदवाराला कोणत्याही मान्यताप्राप्त विद्यापीठातून किमान 50% गुणांसह पदवीधर असणे अनिवार्य आहे. तुम्ही कोणत्याही मान्यताप्राप्त संस्थेतून ग्रॅज्युएशन केले नसेल, तर तुम्ही तिच्या परीक्षेत सहभागी होऊ शकत नाही.
वय मर्यादा -
पोलीस उपनिरीक्षक पदाच्या परीक्षेत सहभागी होण्यासाठी उमेदवाराचे वय किमान 21 वर्षे आणि कमाल वय 25 वर्षे असणे बंधनकारक आहे.
SC/ST उमेदवारांची वयोमर्यादा – अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमातीच्या वयोगटातील उमेदवारांसाठी 5 वर्षांची वयोमर्यादा विहित करण्यात आली आहे.
OBC उमेदवार वयोमर्यादा – OBC प्रवर्गातील उमेदवारांसाठी 3 वर्षांची वयोमर्यादा विहित करण्यात आली आहे.
उपनिरीक्षक पदासाठी उमेदवार भारताचा नागरिक असणे आवश्यक आहे.
उपनिरीक्षक अभ्यासक्रम-
सब इन्स्पेक्टरच्या परीक्षेला बसण्यापूर्वी, तुम्हाला त्याची परीक्षा पॅटर्न आणि अभ्यासक्रमाविषयी माहिती असायला हवी कारण एसआय परीक्षेत या अभ्यासक्रमाच्या आधारे प्रश्न विचारले जातात, त्यामुळे तुम्ही एसआय स्टडी मटेरियल आणि परीक्षेचा पॅटर्न फॉलो करून सर्वोत्तम प्रयत्न केले पाहिजेत. इन्स्पेक्टरची तयारी करा. .
जर तुम्हाला उपनिरीक्षक परीक्षेच्या तांत्रिक आणि गैर-तांत्रिक अभ्यासक्रमाबद्दल जाणून घ्यायचे असेल तर मी त्याबद्दल सविस्तर माहिती दिली आहे.
टेक्निकलसाठी-
यामध्ये 100 गुणांचे वस्तुनिष्ठ प्रश्न सोडवण्यासाठी तुम्हाला 2 तास दिले जातात आणि त्यात कोणतेही नकारात्मक मार्किंग केले जात नाही.
नॉन-टेक्निकलसाठी
यामध्ये तुम्हाला 200 गुणांचे वस्तुनिष्ठ प्रश्न विचारले जातात, जे सोडवण्यासाठी तुम्हाला 3 तासांचा अवधी दिला जातो आणि याशिवाय नकारात्मक मार्किंग केले जात नाही.
उपनिरीक्षक निवड प्रक्रिया
उपनिरीक्षक लेखी परीक्षा
सर्वप्रथम, उमेदवारांना उपनिरीक्षकाच्या लेखी परीक्षेत बसावे लागते, ते उत्तीर्ण झाल्यानंतर त्यांना पुढील प्रक्रियेसाठी बोलावले जाते.
दस्तऐवज सत्यापन
जेव्हा उमेदवार उपनिरीक्षकाची लेखी परीक्षा उत्तीर्ण होतात, त्यानंतर त्यांना त्यांच्या कागदपत्रांच्या पडताळणीसाठी जावे लागते.
शारीरिक कार्यक्षमता चाचणी-
कागदपत्रांची पडताळणी झाल्यानंतर उमेदवाराला शारीरिक कार्यक्षमता चाचणीसाठी बोलावले जाते, ही चाचणी उत्तीर्ण झालेल्या उमेदवारांना उपनिरीक्षकाच्या प्रशिक्षणासाठी पाठवले जाते. शारीरिक कार्यक्षमता चाचणी पुरुष आणि महिला वर्गासाठी प्रत्येक राज्यात वेगळी आहे:
उपनिरीक्षकाची उंची
पुरुषासाठी
उंची - 167.5 सेमी
छाती - 81-86 सेमी
स्त्री साठी
उंची - 152.4 सेमी
छाती - N/A
टिप्स-
* जर तुम्हाला सब इन्स्पेक्टर व्हायचे असेल तर सर्वप्रथम तुम्ही तुमचे ध्येय निश्चित केले पाहिजे की तुम्हाला फक्त एसआय होण्यावर लक्ष केंद्रित करायचे आहे, .
* यानंतर, तुम्हाला वर नमूद केलेल्या परीक्षा पद्धती आणि अभ्यासक्रमाच्या आधारे स्वतःची तयारी करावी लागेल.
* कोणत्याही परीक्षेची तयारी करण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे वेळापत्रक बनवणे, आणि त्याचे काटेकोरपणे पालन करण्यासाठी, तुम्हाला टाइम टेबलनुसार दररोज 5-7 तास अभ्यास करावा लागतो.
* ज्या विषयात तुम्ही कमकुवत आहात त्या विषयावर विशेष लक्ष द्यावे लागेल आणि त्यांच्यासाठी अतिरिक्त वेळ द्यावा लागेल.
* इंटरनेटवर गुगल आणि यूट्यूबच्या मदतीने तुम्ही SI साठी चांगली तयारी देखील करू शकता.
* याशिवाय मार्केटमध्ये अशी अनेक कोचिंग सेंटर्स आहेत जी सब इन्स्पेक्टरची तयारी करतात, तिथून तुम्हाला चांगले मार्गदर्शन मिळू शकते.
* मागील 2-3वर्षाचे पेपर्स उचलून सोडवावे लागतील.
* दररोज उजळणी करावी लागेल आणि वर्तमान बातम्यांकडे लक्ष द्यावे लागेल.
* लक्षात ठेवा की तुम्ही मॉक टेस्ट द्याव्यात , जेणेकरून तुम्ही किती तयारी केली आहे आणि अजून काय गहाळ आहे हे कळू शकेल.
* सगळ्यात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे तुम्हाला सकस आहारासोबतच योग्य झोपही घ्यावी लागेल, कारण तुम्ही निरोगी असाल तेव्हाच तुम्ही कोणत्याही परीक्षेला पूर्ण तयारीनिशी उतरू शकता.
उपनिरीक्षकाची कार्ये-
* उपनिरीक्षकाचे काम, हेड कॉन्स्टेबल, पोलिस ठाण्यातील काही पोलिस कर्मचार्‍यांना आदेश देणे .
* SI हे असे अधिकारी आहेत जे भारतीय पोलिसांच्या नियम आणि नियमांनुसार न्यायालयात आरोपपत्र दाखल करू शकतात.
* पहिले तपास अधिकारी असतात. उपनिरीक्षकांच्या अधिपत्याखालील कोणताही अधिकारी आरोपपत्र दाखल करू शकत नाही परंतु त्यांच्या वतीने प्रकरणांची चौकशी करू शकतो.
उपनिरीक्षकाचा पगार-
सब इन्स्पेक्टर की पगार राज्यानुसार बदलतो, भारतातील सब इन्स्पेक्टरचा सरासरी पगार सर्व भत्त्यांसह दरमहा सुमारे 42,055 रुपये आहे.