करवा चौथ व्रत हे सुवासिनी महिलांनी करावयाचे व्रत आहे. करवा चौथ मुख्यत्वे करून उत्तर भारत, राजस्थान, उत्तर प्रदेश, गुजरात, हरयाणा, हिमाचल प्रदेश, मध्य प्रदेश, पंजाब या राज्यांमध्ये हे व्रत अगदी पारंपरिक पद्धतीने मोठ्या प्रमाणात साजरा केला जाते.
करवा चौथचे व्रत हे पती -पत्नीमधील अखंड प्रेम आणि त्यागाच्या चैतन्याचे प्रतीक आहे. या दिवशी महिला उपवास ठेवतात आणि दिवसभर आपल्या पतींच्या आरोग्य आणि कल्याणासाठी देवापाशी प्रार्थना करतात. महिला दिवसभर व्रत ठेवून शुभ वेळेत चंद्रासह शिव-पार्वती, गणेश आणि कार्तिकेयाची पूजा करतात. आजच्या काळात करवा चौथ व्रत हा स्त्री शक्तीचे प्रतीक आहे. उपवासाच्या पूजेदरम्यान स्त्रिया करवा चौथ व्रताची कथा वाचतात. असे म्हणतात की उपवासाची कथा वाचल्याशिवाय उपवास अपूर्ण राहतो.
दरवर्षी अश्विन महिन्यातील कृष्ण पक्षात येणाऱ्या चतुर्थीला करवा चौथ व्रत केले जाते. यंदा हे व्रत २४ ऑक्टोबर २०२१ रोजी केले जाईल.
करवा चौथ पूजा पद्धत
सकाळी लवकर उठून आंघोळ करावी.
स्नान केल्यानंतर, मंदिर स्वच्छ करुन दिवा लावावा.
देवतांची पूजा करावी.
निर्जल व्रत संकल्प घ्यावा.
या पवित्र दिवशी शिव कुटुंबाची पूजा केली जाते.
सर्वप्रथम गणपतीची पूजा करावी. कोणत्याही शुभ कार्यापूर्वी गणपतीची पूजा केली जाते.
माता पार्वती, भगवान शिव आणि कार्तिकेय यांची पूजा करावी.
करवा चौथच्या व्रतामध्ये चंद्राची पूजा केली जाते.
चंद्र पाहिल्यानंतर, चाळणीतून पतीकडे पहावं.
यानंतर पतीने पत्नीला पाणी देऊन उपवास मोडावा.
करवा चौथ 2021 व्रत कथा:
प्राचीन काळी करवा नावाची एक महिला तिच्या पतीसोबत एका गावात राहत होती. एक दिवस तिचा नवरा नदीत आंघोळ करायला गेला. मगरीने त्याचा पाय नदीत पकडला आणि आत नेण्यास सुरुवात केली. मग पतीने आपल्या सुरक्षेसाठी पत्नी कर्वाला बोलावले. पतीचे रक्षण करण्यासाठी त्याच्या पत्नीने पळून जाऊन मगरीला धाग्याने बांधले. धाग्याचे एक टोक पकडत ती पतीसह यमराजकडे नेली. कर्वाने मोठ्या हिमतीने यमराजांच्या प्रश्नांची उत्तरे दिली.
करवाचे धाडस पाहून यमराजाने तिच्या पतीला परत केले. यासह, कर्व्याला सुख आणि समृद्धीचे वरदान देण्यात आले आणि ते म्हणाले की, 'या दिवशी उपवास करून ज्या स्त्रीने कर्वाचे स्मरण केले त्या सौभाग्याचे रक्षण करीन. तेव्हापासून करवा चौथचे व्रत ठेवण्याची परंपरा चालू आहे.