Engineer’s Day 2023: अभियंता दिन आजपासून अगदी दोन दिवसांनी म्हणजे 15 सप्टेंबर 2023 रोजी देशभरात साजरा केला जाईल. देशाच्या विकासात महत्त्वाची भूमिका बजावणाऱ्या अभियंत्यांचा या विशेष दिवशी त्यांच्या कार्यासाठी गौरव करण्यात येतो. या दिवशी ठिकठिकाणी कार्यक्रमांचे आयोजनही केले जाते. या खास निमित्त आज आम्ही तुम्हाला देशातील पहिल्या महिला इंजिनिअरबद्दल सांगणार आहोत. ते कोण आहेत आणि ते कुठे आहेत? चला पाहुया.
देशातील पहिल्या महिला अभियंत्याचे नाव अभियंता ए. ललिता. तिचे पूर्ण नाव अयोलासोमयाजुला ललिता आहे. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, ती देशातील पहिली इलेक्ट्रिकल इंजिनियर बनली होती. मुलींचे डॉक्टर आणि इंजिनिअर बनणे हे दूरचे स्वप्न असताना तिने ही पदवी तिच्या नावावर नोंदवली. त्या काळात मुलींना अभ्यासाची, लिहिण्याची संधीही मिळत नसे. त्यावेळी ललिताने केवळ उच्च शिक्षण घेतले नाही तर हे यशही मिळवले.
27 ऑगस्ट 1919 रोजी चेन्नई येथे जन्मलेल्या अयोला सोमयाजुला यांचे वयाच्या अवघ्या 15 व्या वर्षी लग्न झाले होते. लग्नाची चार वर्षे तिचे आयुष्य कोणत्याही सामान्य मुलीइतकेच आनंदी होते. यानंतर त्यांच्या घरी एका छोट्या देवदूताचा जन्म झाला, ज्याने त्यांचा आनंद द्विगुणित केला. मात्र, हा काळ फार काळ टिकला नाही. मुलीच्या जन्मानंतर अवघ्या चार महिन्यांतच ललिताच्या पतीचे निधन झाले. यानंतर त्याचे सारे जगच विस्कटले. आता अशा परिस्थितीत त्यांच्या मुलीच्या संगोपनासोबतच त्यांचे संपूर्ण आयुष्य त्यांच्यासमोर होते.
सुरुवातीचा अभ्यास
आपल्या मुलीचे संगोपन करण्यासाठी ललिताने पुन्हा अभ्यास करण्याचा निर्णय घेतला. तथापि, तिच्यासाठी हे सर्व सोपे नव्हते, कारण त्यावेळी मुली फक्त घरची कामे करत असत, परंतु तिच्या वडिलांनी तिची समस्या समजून घेतली आणि तिला प्रोत्साहन दिले.
मद्रास कॉलेजमधून अभियांत्रिकी
वडील आणि भावांच्या पाठिंब्याने ललिताने अखेर उच्च शिक्षण घेण्याचा निर्णय घेतला. त्यांनी मद्रास कॉलेज ऑफ इंजिनीअरिंगमध्ये प्रवेश घेतला. इथेही कमी अडचणी आल्या नाहीत. मात्र, सर्व अडचणींवर मात करून त्यांनी इलेक्ट्रिकल इंजिनीअरिंगची पदवी मिळवली. यासह ती देशातील पहिली महिला अभियंता ठरली.