वाढत्या लोकसंख्येविषयी लोकांना जागरूक करण्यासाठी जागतिक लोकसंख्या दिन दरवर्षी 11 जुलै रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस साजरा करण्याचा मुख्य उद्देश असा आहे की जगातील प्रत्येक व्यक्तीने वाढत्या लोकसंख्येकडे लक्ष दिले पाहिजे आणि लोकसंख्या थांबविण्यात आपली भूमिका निभावली पाहिजे. वाढत्या लोकसंख्येने जगातील बर्यालच देशांसमोर मोठ्या समस्येचे रूप धारण केले आहे. त्याचा सर्वात जास्त तोटा विकसनशील देशांना होत आहे लोकसंख्या स्फोट ही एक गंभीर चिंता आहे. या दिवशी लोकांना कौटुंबिक नियोजन, लिंग समानता, मानवी हक्क आणि महिला आरोग्य याबद्दल माहिती दिली जाते.
जागतिक लोकसंख्या दिवस का साजरा केला जातो?
11 जुलै रोजी जागतिक लोकसंख्या दिन साजरा करण्यास संयुक्त राष्ट्र विकास कार्यक्रमाच्या गव्हर्निंग कौन्सिलने 1989 मध्ये सुरुवात केली होती. त्यावेळी जगातील लोकसंख्या सुमारे 500 कोटी होती.आणि या वर्षी च 500 कोटीवा बालक जन्माला आले, तेव्हापासून हा दिवस दरवर्षी 11 जुलै रोजी साजरा केला जातो. या दिवशी वाढत्या लोकसंख्येचे दुष्परिणाम अधोरेखित केले जातात आणि त्याच वेळी लोकसंख्येवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी जनजागृती केले जाते.
हा दिवस 11 जुलै 1990 रोजी 90 हून अधिक देशांमध्ये प्रथम साजरा करण्यात आला. तेव्हापासून बऱ्याच कार्यालये, इतर संस्था आणि संस्था यांनी सरकार आणि नागरी समाज यांच्या भागीदारीत जागतिक लोकसंख्या दिवस साजरा केला. जागतिक लोकसंख्या दिनानिमित्त विविध कार्यक्रम आयोजित केले जातात, ज्यामध्ये लोकसंख्या वाढीमुळे होणाऱ्या धोक्यांविषयी लोकांना सावध केले जाते.
जागतिक लोकसंख्या दिनावर जनजागृती करण्यासाठी विविध सामाजिक कार्यक्रम व सभा आयोजित केल्या जातात, स्पर्धा, रोड शो, पथनाटके आणि इतर अनेक मार्ग समाविष्ट केले जातात. सध्या चीन आणि भारत हे जगातील सर्वाधिक लोकसंख्या असलेले देश आहेत.
जागतिक लोकसंख्या दिन थीम 2021?
जागतिक लोकसंख्या दिन दिवशी दरवर्षी एका थीमवर काम केलं जातं यावर्षी 11 जुलै 2021 रोजी ची थीम ही 'Rights and Choices are the Answer: Whether baby boom or bust, the solution to shifting fertility rates lies in prioritising all people's reproductive health and rights" अशी या वर्षीची थीम आहे.