टीबी हा असा आजार आहे ज्याचे सर्वाधिक रुग्ण आढळतात. हा एक संसर्गजन्य रोग आहे जो एका व्यक्तीकडून दुसऱ्या व्यक्तीकडे सहज पसरतो. टीबीचे नाव ऐकल्यावर बहुतेकांना फुफ्फुसाचा टीबी असल्याचा अंदाज येतो, याचे कारण असे की फुफ्फुसाचा टीबी हा सर्वात सामान्य टीबी आहे, तो हवेद्वारे एका व्यक्तीकडून दुसऱ्या व्यक्तीकडे पसरतो. पण फुफ्फुसाशिवाय मेंदू, गर्भाशय, तोंड, किडनी, घसा आणि यकृत यांनाही टीबी होऊ शकतो जो अत्यंत घातक आहे.
TB म्हणजे काय?
टीबी हा संसर्गजन्य रोग आहे ज्याला क्षयरोग म्हणतात, हा रोग मायकोबॅक्टेरियम आणि ट्यूबरक्युलोसिस नावाच्या जीवाणूंमुळे होतो. एका संशोधनानुसार, टीबीचा आजार पुरुषांमध्ये जास्त दिसून आला आहे आणि त्यामुळे पीडित व्यक्तीचा जीवही जाऊ शकतो.
तुम्हाला माहिती आहे का की क्षयरोग किंवा क्षयरोग दिन 24 मार्च रोजी जगभरात साजरा केला जातो, कारण 24 मार्च 1882 रोजी जर्मन चिकित्सक आणि सूक्ष्मजीवशास्त्रज्ञ रॉबर्ट कोच यांनी टीबीचा जीवाणू म्हणजेच मायकोबॅक्टेरियम ट्यूबरक्युलोसिसचा शोध लावला होता.
टीबी कारणे
आम्ही वर नमूद केल्याप्रमाणे, क्षयरोग हा एक संसर्गजन्य रोग आहे जो एका व्यक्तीकडून दुसर्‍या व्यक्तीकडे पसरतो आणि त्याची अनेक कारणे आहेत जसे की-
1. मधुमेह
जर एखादी व्यक्ती मधुमेहाने ग्रस्त असेल तर त्याला टीबीचा आजारही अगदी सहज होऊ शकतो, त्यामुळे मधुमेही रुग्णांनी आपल्या आरोग्याची विशेष काळजी घ्यावी आणि मधुमेह नेहमी नियंत्रणात ठेवावा.
2. कमकुवत प्रतिकारशक्ती
क्षयरोग हा एक संसर्गजन्य रोग आहे जो एका व्यक्तीकडून दुसर्‍या व्यक्तीकडे पसरतो आणि ज्याची प्रतिकारशक्ती कमकुवत आहे अशा व्यक्तीला तो त्वरीत संक्रमित करतो.
3. मूत्रपिंडाचे आजार
एका संशोधनात असे आढळून आले आहे की ज्यांना किडनीचा आजार आहे किंवा ज्यांना किडनीशी संबंधित कोणताही आजार आहे त्यांना टीबी आजार होण्याची शक्यता जास्त असते.
4. संसर्ग
एचआयव्ही एड्ससारख्या संसर्गामुळे क्षयरोगाचाही प्रसार होतो
5. कुपोषण
कुपोषण हे टीबी आजाराचे प्रमुख कारण आहे. कुपोषणाने त्रस्त असलेल्या लोकांमध्ये हा आजार जास्त दिसून येतो.
टीबी लक्षण (Tb symptoms)
प्रत्येक आजाराची काही ना काही लक्षणे असतात, त्याचप्रमाणे टीबी सुद्धा सुरुवातीला अशी काही चिन्हे देतो कारण तुम्ही त्याची लक्षणे सहज ओळखू शकता जसे की-
1. खोकला येणे
अधूनमधून खोकला येणे सामान्य असू शकते, परंतु क्षयरोगाच्या रूग्णांमध्ये खोकताना तोंडातून रक्त देखील येते. जर तुम्हाला ही लक्षणे दिसली असतील, तर शक्य तितक्या लवकर डॉक्टरांचा सल्ला घ्या. याशिवाय एखाद्या व्यक्तीला 3 आठवड्यांपेक्षा जास्त काळ खोकला होत असेल तर त्याकडे दुर्लक्ष करू नये.
2. छातीत दुखणे
छातीत दुखणे हे देखील टीबीचे एक सामान्य लक्षण आहे. बहुतेक लोक छातीत दुखण्याची समस्या गांभीर्याने घेत नाहीत ज्यामुळे नंतर टीबी तसेच अनेक गंभीर आजार होऊ शकतात.
3. ताप
कदाचित तुम्हाला जाणून आश्चर्य वाटेल, परंतु टीबीच्या रुग्णांमध्येही ताप दिसून आला आहे. ताप बराच काळ राहिल्यास क्षयरोगाची चाचणी करावी. याशिवाय थकवा हे देखील टीव्हीचे लक्षण आहे.
टीबी उपचार (Tb treatment)
बहुतेक लोक टीबी हा असाध्य रोग मानतात, परंतु तसे नाही, यावर काही उपायांनी उपचार करता येतात जसे-
1. औषधे
सुरुवातीच्या दिवसात डॉक्टर टीबी बरा करण्यासाठी काही औषधे देतात, ही औषधे पीडित व्यक्तीच्या शरीरात जातात आणि टीबीच्या ऊती नष्ट करतात जेणेकरून ते शरीराच्या इतर भागात पसरू नये.
2. एक्स रे
क्षयरोगाचा आजार औषधांनीही बरा होत नसेल, तर क्षयरोगाने बाधित भागाला किती नुकसान झाले आहे, हे शोधण्यासाठी डॉक्टर एक्स-रे करतात आणि त्यानुसार उपचार केले जातात.
3. आयुर्वेदिक आणि होमिओपॅथिक उपचार
बहुतेक लोक आयुर्वेदिक आणि होमिओपॅथिक उपायांवर अवलंबून असतात कारण त्यांच्यात रोगाचा समूळ उच्चाटन करण्याची क्षमता असते. तसेच, आयुर्वेदिक आणि होमिओपॅथिक उपचारांमध्ये, रुग्णाला कोणत्याही प्रकारच्या वेदना सहन कराव्या लागत नाहीत.