गरोदरपणात महिलांच्या शरीरात अनेक बदल होत असतात. यासोबतच प्रसूतीपूर्वी अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागते. बाळाच्या जन्मानंतर अनेक स्त्रियांना मूळव्याध होतो. जरी एखाद्या महिलेला गर्भधारणेपूर्वी मूळव्याध होत नसला तरी, गर्भधारणेदरम्यान पोटाच्या समस्यांमुळे, प्रसूतीनंतर मूळव्याध रोगाचा धोका वाढतो. मात्र, महिलांनी गर्भधारणे दरम्यानच प्रतिबंधात्मक उपायांचा अवलंब केल्यास मूळव्याधची समस्या टाळता येऊ शकते. प्रसूतीनंतर गरोदर महिलांना मुळव्याधची समस्या का येते आणि मूळव्याध टाळण्यासाठी गर्भवती महिलांनी कोणते उपाय केले पाहिजेत हे जाणून घेऊया.
मूळव्याध म्हणजे काय?
मूळव्याध मध्ये गुदाशयाच्या सभोवतालच्या शिरा सुजतात. असामान्य सूज आणि गाठ या समस्येमुळे आतड्यांसंबंधी हालचाल करताना खाज सुटणे आणि वेदना होतात. मूळव्याधांचा आकार बाहेरून पसरलेल्या लहान ढेकूळासारखा असतो.
गर्भधारणेदरम्यान मूळव्याध होण्याचे कारण -
या दिवसात गर्भाशयाचा आकार वाढतो आणि रक्त परिसंचरण वाढते. त्यामुळे शिरा सहज फुगतात. याशिवाय प्रोजेस्टेरॉन नावाच्या हार्मोनच्या वाढीमुळे गर्भवती महिलांना बद्धकोष्ठता होऊ शकते. बद्धकोष्ठतेच्या वेळी, मल खूप कठीण होतो आणि मूळव्याधची स्थिती गंभीर होते. सोप्या शब्दात सांगायचे तर गरोदर महिला बद्धकोष्ठतेमुळे मूळव्याधच्या बळी ठरतात. प्रसूतीच्या वेळी जास्त दाब दिल्यास मूळव्याध होऊ शकतो.
मूळव्याधची लक्षणे -
मूळव्याधीच्या आजारात गुदद्वारात वेदना, जळजळ आणि खाज सुटणे होते.
शौच करताना वेदना वाढते.
मूळव्याध मध्ये बसल्यावर ही वेदना होतात.
शौच करूनही ताजेतवाने वाटत नाही.
गुदाशय जवळील ऊती सूज, फोड आणि रक्तस्त्रावची चिन्हे दर्शवतात.
गरोदरपणात मूळव्याध टाळण्यासाठी उपाय-
फायबरयुक्त अन्नाचे सेवन-
गर्भधारणेदरम्यान बद्धकोष्ठतेच्या समस्येने त्रस्त असलेल्या महिलांनी आहारात फायबरयुक्त अन्नाचा समावेश करावा. यासाठी फळे, भाज्या आणि धान्ये खाऊ शकतात. फायबर समृद्ध अन्न बद्धकोष्ठता दूर करते आणि मल मऊ ठेवते. त्यामुळे मूळव्याध होण्याचा धोका कमी होतो.
शौचास थांबवू नका-
गरोदरपणात जेव्हा जेव्हा तुम्हाला बाथरूममध्ये जाण्याची गरज भासते तेव्हा लगेच टॉयलेटला जा. शौचास थांबवू नका. पोट स्वच्छ झाले नसल्यास, गर्भाशय आणि आतड्यांमध्ये समस्या उद्भवू शकतात आणि मूळव्याधची समस्या असू शकते.
शरीराला हायड्रेट ठेवा
गर्भवती महिलांनी स्वतःला हायड्रेट ठेवावे. यासाठी भरपूर पाणी प्या. नारळपाणी, लिंबूपाणी आणि फळांचे रस यांसारखे द्रवपदार्थ प्यावे. यामुळे मुळव्याधची समस्याही टाळता येते.