नवरात्रीच्या नऊ दिवसांमध्ये देवी दुर्गाच्या नऊ रूपांची पूजा केली जाते. तसे, दुर्गाची वेगवेगळी रूपे आहेत आणि त्या रूपांमध्ये वेगवेगळ्या स्वार्‍या आहेत. पण तुम्हाला माहीत आहे का सिंह देवी दुर्गाची सवारी का आहे?
हिंदू धर्मात सर्व देवी -देवतांचे स्वतःचे महत्त्व आहे. प्रत्येक देवतांना त्यांच्या वाहनाच्या चित्रासह चित्रित केले गेले आहे आणि पौराणिक ग्रंथांमध्ये त्याच्याशी संबंधित अनेक कथा प्रचलित आहेत. तसेच नवरात्रीच्या नऊ दिवसांमध्ये दुर्गाच्या नऊ रूपांची पूजा केली जाते. प्रत्येक स्वरूपाचे स्वतःचे महत्त्व आणि कथा आहे. देवी दुर्गा तेज, शक्ती आणि सामर्थ्याचे प्रतीक आहे, त्यांची सवारी सिंह आहे. पण तुम्ही कधी विचार केला आहे का की आई दुर्गा सिंहावर स्वार का होतात? याच्याशी संबंधित आख्यायिका जाणून घेऊया.
पौराणिक कथेनुसार, माता पार्वतीने भगवान शिव यांना पती म्हणून प्राप्त करण्यासाठी अनेक वर्षे कठोर तप केले. एके दिवशी भगवान शिवाने विनोदाने आई पार्वतीला काली म्हटले, ज्यामुळे आई पार्वती कैलास सोडून तपश्चर्या करायला गेली. यानंतर एक भुकेलेला सिंह आई पार्वतीच्या मागे आपले अन्न बनवण्यासाठी आला, पण तिला तपश्चर्येत पाहून तो तिथे भुकेला वाट बघत बसला.
सिंह कित्येक वर्षे उपाशी आणि तहानलेला बसून आई पार्वतीला आपला आहार बनवण्यासाठी त्यांचे डोळे उघडण्याची वाट पाहत होता. पार्वतीची तपश्चर्या पूर्ण झाल्यानंतर भगवान शिव प्रकट झाले आणि त्यांनी माता पार्वतीला गौरवर्ण अर्थात गौरी होण्याचे वरदान दिले. यानंतर माता पार्वती गंगेत आंघोळीसाठी गेली, त्यानंतर त्यांच्या शरीरातून एक काळी मुलगी दिसली, ज्याला कौशिकी किंवा गौरवर्ण झाल्यानंतर माता गौरी म्हटले जाऊ लागले.
सिंह यांना तपश्चर्याचे फळ मिळाले
सिंह भुकेलेला आणि तहानलेला बसलेला पाहून आई पार्वती त्याच्या तपश्चर्येने प्रसन्न झाली आणि त्याला वरदान म्हणून आपले वाहन बनवले आणि तेव्हापासून माता पार्वतीचे वाहन सिंह बनले.
दुसऱ्या कथेनुसार
स्कंद पुराणातील आख्यायिकेनुसार, भगवान शिवाचा पुत्र कार्तिकेय यांनी तारुका राक्षस आणि त्याचे दोन भाऊ सिंहामुखम आणि सुरपदनम यांचा देवसुराच्या युद्धात पराभव केला. सिंहमुखाने कार्तिकेयाची माफी मागितली, ज्यामुळे त्याला सिंह बनवले गेले आणि माते दुर्गाचे वाहन बनण्याचा आशीर्वाद दिला.