गर्भाशयात बाळाच्या हृदयावर उपचार, द्राक्षाच्या आकाराच्या हृदयावर 90 सेकंदात यशस्वी ऑपरेशन

महिलेच्या पोटात वाढणाऱ्या गर्भाचे हृदय अवघ्या 90 सेकंदात बरे करण्यात आले. द्राक्षाच्या आकाराच्या हृदयाचे यशस्वी बैलून डाइलेशन कार्डिओथोरॅसिक सायन्सेस सेंटर, ऑल इंडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिकल सायन्सेस (एम्स) दिल्ली येथे करण्यात आले आहे. इंटरव्हेंशनल कार्डिओलॉजिस्ट आणि प्रसूती आणि स्त्रीरोग तज्ञांच्या टीमने ही प्रक्रिया यशस्वी केली. या प्रक्रियेनंतर आई आणि न जन्मलेल्या मुलाची स्थिती चांगली आहे.

भ्रूण औषध विभागासह कार्डिओलॉजी आणि कार्डियाक ऍनेस्थेशिया विभागातील डॉक्टर गर्भावर लक्ष ठेवत आहेत. या दरम्यान भविष्यात गर्भाच्या हृदयाच्या कक्षेचा विकास योग्यरित्या होईल की नाही हे पाहिले जात आहे. गर्भात असतानाच बाळाच्या हृदयाच्या गंभीर आजाराचे निदान होऊ शकते, असे डॉक्टरांचे म्हणणे आहे. गर्भाशयात उपचार केल्यास जन्मानंतर बाळाचा चांगला विकास होऊ शकतो.

डॉक्टरांचे म्हणणे आहे की हे गर्भाच्या हृदयातील ब्लॉक केलेल्या वाल्वचे फुगे पसरणे आहे. ही प्रक्रिया अल्ट्रासाऊंडच्या मदतीने केली जाते. या प्रक्रियेमध्ये आईच्या पोटातून बाळाच्या हृदयात सुई टाकली जाते. नंतर बलून कॅथेटर वापरून, रक्त प्रवाह सुधारण्यासाठी अडथळा असलेला वाल्व उघडला गेला.

डॉक्टरांचा असा दावा आहे की या प्रक्रियेचे पालन केल्याने गर्भाच्या हृदयाचा विकास चांगला होईल आणि जन्माच्या वेळी हृदयविकार कमी तीव्र असेल. अशा प्रक्रियेमुळे गर्भाच्या जीवाला धोका निर्माण होऊ शकतो, हे अत्यंत सावधगिरीने केले जाते, असे डॉक्टरांनी सांगितले. 

सामान्यतः अशी प्रक्रिया अँजिओग्राफी अंतर्गत केली जाते परंतु या प्रकरणात तसे करता येत नाही. येथे सर्वकाही अल्ट्रासाऊंड मार्गदर्शनाखाली केले जाते. ते करायला जास्त वेळ लागला नसता, जर जास्त वेळ लागला असता तर मूल मरण पावले असते. एम्सच्या कार्डिओथोरॅसिक सायन्सेस सेंटरच्या वरिष्ठ टीम डॉक्टरांनी सांगितले की ही प्रक्रिया अवघ्या 90 सेकंदात झाली.

एम्समध्ये आलेल्या 28 वर्षीय गर्भवती महिलेचा यापूर्वी तीन वेळा गर्भपात झाला होता. महिलेला आपले मूल गमवायचे नव्हते. डॉक्टरांनी मुलाच्या हृदयाच्या स्थितीबद्दल माहिती दिल्यानंतर आणि परिणाम सुधारण्याच्या इच्छेने प्रक्रियेस संमती दिल्यानंतर पालकांना सध्याची गर्भधारणा चालू ठेवायची होती.
photo : symbolic