गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग रोखण्यासाठी सीरम इन्स्टिट्यूटने तयार केलेली स्वदेशी लस (HPV लस) येत्या काही महिन्यांत बाजारात येईल. सीरमचे प्रमुख अदार पूनावाला यांनी गुरुवारी त्याच्या किंमतीसह अनेक गोष्टींबाबत अनेक महत्त्वाच्या गोष्टी सांगितल्या.
पूनावाला म्हणाले की, उत्पादक आणि भारत सरकारशी चर्चा केल्यानंतर लसीची किंमत ठरवली जाईल, परंतु ती 200 ते 400 रुपये इतकी असेल. गुरुवारी, केंद्रीय विज्ञान आणि तंत्रज्ञान मंत्री जितेंद्र सिंह यांनीही या लसीच्या वैज्ञानिक पूर्ततेच्या निमित्ताने आयोजित कार्यक्रमाला हजेरी लावली. वैज्ञानिक पूर्णत्वाचा अर्थ असा आहे की लसीशी संबंधित संशोधन आणि विकास पूर्ण झाला आहे आणि ही लस लोकांसाठी उपलब्ध करून देण्याची पुढील पायरी असेल.
जितेंद्र सिंह म्हणाले की, भारताने गर्भाशयाच्या मुखाच्या कर्करोगासाठी स्वदेशी बनावटीची पहिली लस आणली आहे. हा आजार तरुण स्त्रियांमध्ये जास्त प्रमाणात आढळतो. ही लस स्वस्त असेल. देशातील पहिल्या चतुर्भुज मानवी पॅपिलोमाव्हायरस लस (QHPV) बाबत, आदर पूनावाला म्हणाले की गर्भाशयाच्या मुखाच्या कर्करोगाच्या प्रतिबंधासाठी विकसित केलेली ही देशातील पहिली लस आहे. ते म्हणाले की, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या प्रयत्नांना धन्यवाद, ज्यांच्या प्रयत्नांतून देशात प्रतिबंधात्मक औषधे आणि लस विकसित होत आहेत.
9 ते 14 वयोगटातील मुलींना ही लस दिली जाऊ शकते
सूत्रांकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, गर्भाशयाच्या मुखाच्या कर्करोगासारख्या गंभीर आजारापासून बचाव करणारी ही लस नऊ ते 14 वयोगटातील मुलींना दिली जाऊ शकते. या लसीची माहिती असलेल्या एका सूत्राने सांगितले की, सुरुवातीला ही लस फक्त मुलींनाच दिली जाईल.
सध्या या लसीची किंमत प्रति डोस दोन ते तीन हजार रुपये आहे.
देशात सध्या दोन एचपीव्ही लसी आहेत, ज्या परदेशी कंपन्यांनी तयार केल्या आहेत. यापैकी एक लस गार्डासिल आहे, जी मर्कने उत्पादित केली आहे, तर दुसरी सर्व्हरिक्स आहे, जी ग्लॅक्सोस्मिथक्लाइनद्वारे निर्मित आहे. बाजारात HPV लसीची किंमत सुमारे 2,000 ते 3,000 रुपये प्रति डोस आहे. सीरम या सेगमेंटमध्ये प्रवेश केल्यामुळे किमती कमी होतील अशी आशा आहे. सरकारच्या राष्ट्रीय लसीकरण मोहिमेमध्ये या लसीचा समावेश करणे हे महिलांमधील गर्भाशयाच्या मुखाच्या कर्करोगाची समस्या कमी करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वाचे पाऊल ठरू शकते.
महिलांमध्ये दुसरा सर्वात सामान्य कर्करोग
गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग हा देशातील महिलांमध्ये आढळणारा दुसरा सर्वात सामान्य कर्करोग आहे. स्तनाचा कर्करोग पहिल्या क्रमांकावर आहे. एचपीव्ही केंद्राच्या ताज्या अंदाजानुसार, भारतात दरवर्षी एक लाख 23 हजारांहून अधिक महिला या कर्करोगाला बळी पडतात आणि 77 हजारांहून अधिक मृत्यूमुखी पडतात. उपलब्ध आकडेवारीनुसार, सध्या देशभरात सुमारे पाच टक्के महिला या आजाराने त्रस्त आहेत. त्यांना HPV-16/18 संसर्ग होतो. त्याच वेळी, सुमारे 83 टक्के गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग एचपीव्ही 16 किंवा 18 च्या संसर्गामुळे होतो. HPV 16 आणि 18 चे संसर्ग जगभरातील 70 टक्के गर्भाशयाच्या कर्करोगाचे कारण आहेत.