मुलांचे संगोपन करणे सोपे काम नाही. त्यांची प्रत्येक गरज समजून घेणे आणि त्यांची पूर्तता करणे खूप महत्त्वाचे आहे. जेव्हा तुमचे मूल नवजात असते तेव्हा हे कार्य अधिक कठीण होते. मुले अनेकदा रडून त्यांचे शब्द समजावून सांगण्याचा प्रयत्न करतात. तथापि, बाळ वेगवेगळ्या कारणांसाठी रडतात. मुले कधी भीतीने, कधी रागाने, भुकेने रडतात. परंतु जेव्हा मुले जास्त रडत असतात तेव्हा त्यांच्या समस्या समजून घेणे आणि त्यांचे निदान करणे आवश्यक आहे.
अनेक वेळा मोठी होणारी मुले विनाकारण रडतात आणि शांत होत नाहीत. अशा परिस्थितीत रडण्याचे कारण समजून घेणे आणि त्याचे निदान करणे आवश्यक आहे.
बाळ जन्माला आल्यावर रडणे हे सामान्य आहे. कारण ते रडूनच आपल्या भावना व्यक्त करतात. जेव्हा नवजात बाळाला भूक लागते तेव्हा ते रडून सांगते. जसजशी मुले मोठी होतात तसतसे ते त्यांच्या भावना स्पष्ट करण्याचे इतर मार्ग शिकतात. पण तरीही ते अनेकदा रडून गोष्टी समजावून सांगतात. ते चार ते पाच वर्षांचे होईपर्यंत, मुले विशिष्ट कारणासाठी रडतात.
मुलाच्या वारंवार रडण्याने तुम्हाला त्रास होत असेल, तर प्रथम हे समजून घ्या की वेगवेगळ्या वयोगटातील मुलांची रडण्याची कारणे वेगवेगळी आहेत.
1-3 वर्षे वयोगटातील मुले सहसा त्यांच्या भावना समजावून सांगण्यासाठी रडतात, अकांड तांडव करतात. लहान मुले जेव्हा आजारी असतात किंवा गोंधळलेली असतात तेव्हा रडतात.
4-5 वर्षे वयोगटातील मुले अनेकदा दुखापत झाल्यामुळे रडायला लागतात. त्यांच्या भावना दुखावल्या असतील तर ते रडत-रडत त्यांचे म्हणणे सांगतात.
5 वर्षांपेक्षा जास्त वयाची मुलं बहुतेकदा शारीरिक दुखापत झाल्यावर किंवा काहीतरी हरवल्यावर रडायला लागतात.
बाळाच्या रडण्याचे कारण-
बाळाच्या रडण्याची वेगवेगळी कारणे आहेत. साधारणपणे लहान मुले भुकेमुळे रडतात. म्हणूनच मुलांच्या खाण्यापिण्याच्या वेळेची विशेष काळजी घेणे आवश्यक आहे.
वेदना किंवा शारीरिक त्रास -
शारीरिक त्रासामुळे मुले कधी कधी रडतात. पोटदुखी, गॅस किंवा कानात दुखणे मुलांना त्रास देते. जेव्हा मुले बोलू शकतात, तेव्हा तुम्ही त्यांना काही प्रश्न विचारू शकता की त्यांना काय त्रास होत आहे. कधीकधी अति थंडी किंवा उष्णतेमुळे बाळ रडायला लागतात. त्यामुळे तुमच्या सभोवतालच्या तापमानाचीही काळजी घ्या.
जर बाळ थकले असेल -
बाळाचे पोट भरले असेल आणि तो कोणत्याही त्रासा शिवाय रडत असल्यास तो जास्त थकल्यामुळे रडत असेल. मुले खूप खेळल्यामुळे थकतात आणि झोप न मिळाल्याने चिडचिड करतात. म्हणूनच मुलांच्या झोपेच्या वेळेची काळजी घेणे आवश्यक आहे.
तुमचे मूल लहान असेल आणि बोलू शकत नसेल, तर त्याच्या हावभावावरून समजून घ्या. मुले झोपेत आणि थकल्यासारखे डोळे चोळतात आणि त्यांना खेळावेसे वाटत नाही. अशा स्थितीत त्यांना विश्रांतीची गरज आहे. जर मुल त्याच्या थकल्याबद्दल बोलत असेल तर त्याच्या पायांना मालिश करून त्याचा थकवा दूर करा आणि त्याला झोपवा.
अस्वस्थ होणे
अनेक वेळा नवजात बालके आणि तीन ते चार वर्षांची मुलेही आजूबाजूच्या आवाजामुळे रडू लागतात. जर तुमचा मुलगा प्रीस्कूलमध्ये गेला आणि सतत रडत असेल, तर तो बऱ्याच वेळा त्याच्या दिवसाच्या दिनचर्येने आणि शालेय क्रियाकलापांमुळे थकलेला आणि अस्वस्थ असल्यामुळे रडत असतो.
अनेकवेळा मुलं त्यांच्या इच्छेनुसार वस्तू न मिळाल्यावरही रडू लागतात. उदाहरणार्थ, जर तुमचा मुलगा फोनचा आग्रह धरत असेल आणि न दिल्यावर रडत असेल. किंवा एक आवडते खेळणे जे खराब झाले आहे. मुलं सुधारू शकत नसतानाही रडू लागतात.
जर तुमचे बाळ सतत रडत असेल आणि त्याला किंवा तिला भूक नसेल, तर ते पूर्णपणे ठीक आहे. त्यामुळे कदाचित त्याला तुमची कंपनी हवी असेल. पालक म्हणून तुम्ही तुमच्या पाल्याला पुरेसा वेळ देणे महत्त्वाचे आहे. जेणेकरून त्याला स्वतःला सुरक्षित वाटेल आणि त्याला तुमच्या पासून विभक्त होण्याची भीती वाटणार नाही.
मुलांना शांत करताना या गोष्टी लक्षात ठेवा
जर मुल रडत असेल तर सर्व प्रथम त्याचे कारण समजून घेणे आवश्यक आहे. यासोबतच तुमची मानसिक स्थिती आणि भावना समजून घ्या. उदाहरणार्थ, जर मुल सतत रडत असेल तर सर्वप्रथम स्वतःला शांत करा आणि रागवू नका. मुलाला विचारा- 'त्याला त्रास होण्याचे कारण काय आहे?'
शेवटी, जर मुल लहान असेल आणि शांत बसत नसेल तर त्याला डॉक्टरकडे घेऊन जा. कधीकधी ताप आणि प्रकृती अस्वास्थ्यामुळे मुले जास्त रडतात.