Laghu Rudrabhishek लघु रूद्र पूजा याचे सामान्य अर्थ म्हणजे शिवाची या प्रकारे पूजा ज्याने व्यक्तीच्या जीवनातील सर्व दु:ख नाहीशी होतात. भगवान शिवाच्या रूद्र रूपाची पूजा केल्याने भाविकांना विशेष लाभ होतो असे शास्त्रात सांगण्यात आले आहे. शिवाच्या या रुपाची पूजा केल्याने व्यक्तीच्या अनेक जन्मांचे पाप नाहीसे होतात.
रुद्र हे शिवाचे नाव देखील आहे. रुद्र शब्दाच्या वैभवाची स्तुती धार्मिक ग्रंथांमध्ये आढळते. या शब्दाचा यजुर्वेदात अनेकदा उल्लेख आला आहे. रुद्राष्टाध्यायी हा केवळ यजुर्वेदाचा भाग मानला जातो. रुद्र म्हणजे रुत आणि रुत म्हणजे दु:खांचा नाश करणारा, म्हणजेच दु:खांचा नाश करणारा रुद्र म्हणजेच भगवान शिव, कारण तो सर्व जगाच्या दु:खाचा नाश करून जगाचे कल्याण करतो.
रुद्राचन आणि रुद्राभिषेक केल्याने आपली वाईट कर्मेही जळून राख होतात आणि साधकामध्ये शिवत्वाचा उदय होतो आणि भक्ताला भगवान शंकराचा आशीर्वाद प्राप्त होतो आणि त्याच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात. केवळ सदाशिव रुद्राची पूजा केल्याने सर्व देवतांची आपोआप पूजा होते असे म्हणतात. रुद्रहृद्योपनिषदात शिवाबद्दल असे म्हटले आहे की- “सर्वदेवात्मको रुद्र: सर्वे देवा: शिवात्मका” म्हणजे सर्व देवांच्या आत्म्यात रुद्र विराजमान आहे आणि सर्व देव हे रुद्राचे आत्मा आहेत. रुद्राभिषेक कोणत्याही दिवशी करता येतो, परंतु त्रयोदशी तिथी, प्रदोष काल आणि सोमवारी करणे अत्यंत शुभ असते. श्रावण महिन्यात कोणत्याही दिवशी केलेला रुद्राभिषेक अप्रतिम आणि जलद परिणाम देतो. लघू रुद्र पूजेबद्दल, लघु रुद्र पूजा म्हणजे काय, ती कशी केली जाते आणि ही लघु रुद्र पूजा केल्याने कोणते फायदे होतात याबद्दल सर्वकाही जाणून घ्या-
काय असते लघु रुद्र पूजा Laghu Rudrabhishek Mantra
रुद्राष्टाध्यायी हा यजुर्वेदाचा भाग मानला जातो. तसे तर या ग्रंथात भगवान शिव म्हणजेच रुद्राचा महिमा गाणारे दहा प्रकरण आहेत, परंतु त्याच्या आठ अध्यायांमध्ये भगवान शिवाचा महिमा आणि त्यांच्या कृपाशक्तीचे वर्णन केले आहे. म्हणूनच याला रुद्राष्टाध्यायी असे नाव देण्यात आले आहे. उर्वरित दोन अध्याय शांत्याध्याय आणि स्वस्ति प्रार्थनाध्याय म्हणून ओळखले जातात. रुद्राभिषेक करताना या सर्व 10 अध्यायांच्या पठणाला रूपक किंवा षडंग पठण म्हणतात.
दुसरीकडे पाचव्या आणि आठव्या अध्यायाच्या षडांग पठणात, नमक चमक पठणाच्या पद्धतीला म्हणजे अकरा पुनरावृत्ती पठणांना एकादशिनी रुद्री पठण म्हणतात. पाचव्या अध्यायात ‘नमः’ या शब्दाच्या अतिप्रयोगामुळे या अध्यायाला नमक असे नाव पडले आणि आठव्या अध्यायात ‘चामे’ या शब्दाच्या अतिप्रयोगामुळे या अध्यायाचे नाव प्रचलित झाले. पाचवा आणि आठवा दोन्ही अध्याय पनवृत्ती पथ नमक चमक पथ म्हणून ओळखले जातात. एकादशिनी रुद्रीच्या अकरा पठणांना लघु रुद्र म्हणतात. दुसरीकडे, लघु रुद्राच्या अकरा पुनरावृत्तींना महारुद्र म्हणतात आणि महारुद्राच्या अकरा पुनरावृत्तींना अतिरुद्र म्हणतात.
लघु रुद्र पूजा विधी Laghu Rudra Puja Vidhi
यात रुद्राष्टाध्यायीच्या एकादशिनि रुद्रीच्या अकरा आवृ‍त्तीचे पठण केले जाते. यालाच लघु रुद्र असे म्हणतात. ही पंच्यामृत द्वारे केली जाणारी पूजा आहे. ही पूजा अत्यंत महत्तवाची मानली जाते. प्रभावी मंत्र आणि शास्त्रोक्त विधीने विद्वान ब्राह्मण द्वारे पूजा संपन्न केली जाते. या पूजेने जीवनातील संकट आणि नकारात्मक ऊर्जापासून सुटका मिळते.
लघु रुद्राभिषेक कसे करावे -
जल अभिषेक
शिवाला पाण्याने अभिषेक केल्याने सर्व प्रकारच्या दु:खापासून मुक्ती मिळते.
भगवान शंकराच्या बालस्वरूपाचे मानसिक ध्यान करा
आणि तांब्याच्या भांड्यात शुद्ध पाणी भरून भांड्यावर कुंकुम तिलक लावावा.
ओम इंद्राय नमः चा जप करताना भांड्यावर मोली बांधावी.
"ओम नमः शिवाय" या पंचाक्षरी मंत्राचा जप करताना काही फुलांच्या पाकळ्या अर्पण करा.
शिवलिंगावर पाण्याची पातळ धारा करून रुद्राभिषेक करावा.
अभिषेक झाल्यावर ओम तन त्रिलोकीनाथाय स्वाहा मंत्राचा जप करा
. शिवलिंग कापडाने नीट पुसून स्वच्छ करा.
दुधाने अभिषेक
शिवाला प्रसन्न करण्यासाठी आणि त्यांचा आशीर्वाद मिळविण्यासाठी, दुधाने अभिषेक करा, भगवान शंकराच्या 'प्रकाश' स्वरूपाचे मानसिक ध्यान करा.
अभिषेकासाठी तांब्याचे भांडे सोडून इतर कोणत्याही धातूचे भांडे वापरावे. विशेषतः दूध, दही किंवा पंचामृत इत्यादी तांब्याच्या भांड्यात ठेवू नये. यामुळे ते पदार्थ मदिरा समान होतात. तांब्याच्या भांड्यात पाण्याचा अभिषेक करता येतो, पण दुधाचा तांब्याशी संपर्क आल्याने ते विष बनते, त्यामुळे तांब्याच्या भांड्यात दुधाचा अभिषेक पूर्णपणे निषिद्ध आहे.