एकपादासन किंवा एकपदासन ( एक पद आसन किंवा एक पायांचे आसन) म्हणजे एका पायाने केलेली योगासन मुद्रा. अनेक योगासने एका पायाने केली जातात जसे की एकपद शिर्षासन, एकपद बकासन इ. पण हे आसन फक्त एक पायांचे आसन आहे. हे उभे असतानाच केले जाते.या आसनात स्थिरता मिळविण्यासाठी मेंदू आणि स्नायूंचा समन्वय आणि मनाची एकाग्रता आवश्यक असते. हे केवळ तुमच्या पायाचे स्नायू बळकट करत नाही तर तुमचे शरीर संतुलन, एकाग्रता आणि संयम देखील सुधारेल.
एकपादासन कसे करावे-
सर्व प्रथम आपले पाय एकत्र करून सरळ उभे रहा.या आसनासाठी प्रार्थनेच्या स्थितीत उभे रहा . त्यानंतर, हातांच्या मदतीने खाली वाकल्यानंतर, एक पाय इतका उंच करा की त्याची टाच दुसऱ्या पायाच्या मांडीला स्पर्श करेल. एका पायावर उभे असताना दोन्ही जोडलेले हात हनुवटीच्या खाली ठेवा.
जोपर्यंत तुम्हाला एका पायावर उभे राहण्यात यश मिळते, तोपर्यंत दुसऱ्या पायाने तेच करा. यामध्ये शरीर सरळ ठेवावे.
सुरुवातीला या स्थितीत जास्त काळ उभे राहणे शक्य होणार नाही, परंतु सतत सरावाने यश मिळेल. नंतर या स्थितीत देखील तीन मिनिटे उभे रहा.
सुरुवातीला, जर तुम्हाला पडण्याची भीती वाटत असेल तर, हा व्यायाम एखाद्या भिंतीचा किंवा इतर वस्तूच्या आधाराने केला जाऊ शकतो. बसलेल्या स्थितीत सामान्यपणे श्वास घ्या.
सुरुवातीच्या स्थितीत परत येण्यासाठी प्रथम पाय जमिनीवर ठेवा, नंतर हात सरळ करा आणि सावध मुद्रेत परत या. हे एक पूर्ण चक्र आहे. आता त्याच पद्धतीने दुसऱ्या पायाने पदसनाचा सराव करा.
आसनाचे फायदे : या आसनाच्या सरावाने शरीरात संतुलन राहते. या संतुलनामुळे मनाची एकाग्रता निर्माण होते. या आसनामुळे खांद्याची आणि मनगटाची ताकद वाढते. याच्या सरावाने कंबर आणि वासरांच्या दुखण्यापासून आराम मिळतो.
एकपादासनाच्या नियमित सरावाने एकाग्रता वाढते, शरीराचे अवयव मजबूत होतात. शारीरिक आरोग्य आणि मानसिक संतुलनासाठी ते आवश्यक आहे.
खबरदारी: उच्च रक्तदाबाचा त्रास होत असताना एकपदासन करू नये. या आसनात किमान ३० सेकंद राहता येते आणि ते एका पायाने दोनदा करता येते.