World Yoga Day 2023: प्रसिद्ध योगगुरू बीकेएस अय्यंगार माहिती

भारतीय योगाची परंपरा भगवान शंकर, दत्तात्रेय पासून ऋषी भारद्वाज मुनि, वशिष्ठ मुनि आणि पराशर मुनी यांच्या पर्यंत होती.त्यानंतर योगेश्वर श्रीकृष्णापासून गौतम बुद्ध आणि पतंजली, आदि शंकराचार्य, गुरु मत्स्येंद्रनाथ आणि गुरू गोरखनाथपर्यंत कार्यरत राहिले. यानंतर, मध्ययुगीन काळातही अनेक सिद्ध योगी झाले. जसे गोगादेव जाहर वीर, बाबा रामापीर रामदेव, समर्थ रामदास गुरु इ. चला, आपण आधुनिक काळाच्या अशा योगगुरूबद्दल जाणून घेऊ या ज्यांनी परदेशात देखील योगाचा प्रसार करून त्याचे मूल्य वाढविले.

1 तिरुमलाई कृष्णमाचार्य यांचे शिष्य बीकेएस अय्यंगार हे एकमेव योगगुरू होते ज्यांनी योगाला भारता बाहेर नेले आणि जगभर प्रसार केला. 60 च्या दशकात, त्याने पाश्चात्य देशांमध्ये योगाचा प्रसार केला.

2 त्यांनी पतंजलीच्या योग सूत्रांची नव्याने व्याख्या केली आणि जगाला 'आयंगर योग' ची भेट दिली. त्यांचा 'ब्रांडेड' योग केवळ अमेरिकेतच मान्य केला गेला नाही तर 'क्रिया' म्हणून ऑक्सफोर्ड डिक्शनरीतही त्याचा समावेश केला गेला.

3 वयाच्या 95  व्या वर्षी त्यांनी योगाभ्यास केला आणि 20 ऑगस्ट 2014 रोजी पुणे, महाराष्ट्रात वयाच्या 96 व्या वर्षी त्यांचे निधन झाले. त्यांचा जन्म 14 डिसेंबर 1918 रोजी कर्नाटकच्या वेल्लोर येथे झाला होता. त्यांच्या कुटुंबात त्यांना एक मुलगा आणि एक मुलगी आहे.त्यांच्या पत्नीचे नाव रमामणी होते.

4 विश्वविख्यात योगगुरू आणि आयंगर स्कूल ऑफ योगाचे संस्थापक, बीकेएस अय्यंगार यांना 2002 मध्ये पद्मभूषण आणि 2014 मध्ये पद्मविभूषणने सन्मानित करण्यात आले.

5 अय्यंगार हे जगातील आघाडीच्या योगगुरुंपैकी एक मानले जाते. त्यांनी योगा दर्शनावर अनेक पुस्तके लिहिली आहे.ज्यामध्ये 'लाइट आन योग' , 'लाइट आन प्रणायाम' आणि  'लाइट आन दी योग सूत्राज ऑफ पतंजलि' समाविष्ट आहे.

6 बीकेएस अय्यंगार हे दूरदर्शनवर येऊन योग शिकवायचे.त्यांचे पूर्ण नाव बेल्लुर कृष्णामचार सुंदरराजा अय्यंगार होते.1934 मध्ये त्यांनी वयाच्या 16 व्या वर्षी  योगगुरू टी. कृष्णामाचार्य यांच्याकडून योगाचे धडे घ्यायला सुरवात केली.

7 अय्यंगार असा विश्वास ठेवत होते की रिवर्सिंग ग्रेविटीमुळे अभ्यास करणाऱ्यांना अनेक फायदे होतात.

8 2004 मध्ये प्रसिद्ध टाइम मासिकाने जगातील 100 प्रभावशाली व्यक्तींच्या यादीत त्यांचा समावेश केला.

9 त्यांच्या योगाचे  मुख्य 4 तत्व आहे.परिशुद्ध‍ि, 2.एकत्रीकरण, 3.अनुक्रमण आणि 4. वेळ आणि योगात वापरले जाणाऱ्या वस्तू. या योगात 14 प्रकारचे प्राणायाम आणि 200 प्रकारचे आसन समाविष्ट आहे.

10  अय्यंगारच्या अनुयायांची यादी खूप मोठी आहे.त्यात एल्डस हक्सले, डिजाइनर डोन्ना करण , हॉलीवुड अभिनेत्री एनेट बेनिंग, सचिन तेंडुलकर आणि अनेक बॉलिवूड अभिनेत्रींचा समावेश आहे. 

Edited by - Priya Dixit