Himachal elections: इतिहास बदलण्यावर भाजपची नजर, काँग्रेसचा परंपरेवर विश्वास

शिमला- सत्ताधारी भारतीय जनता पक्ष हिमाचल प्रदेश विधानसभा निवडणुकीत आपल्या विकासाच्या अजेंड्यावर स्वार होऊन आपल्या निवडणुकीतील यशाची पुनरावृत्ती करू इच्छित असताना, विरोधी काँग्रेसने मतदारांच्या चार दशकांच्या परंपरेतून बाहेर पडणाऱ्या सरकारला बेदखल करण्याचा प्रयत्न केला आहे.

मुख्यमंत्री जयराम ठाकूर, माजी मुख्यमंत्री वीरभद्र सिंह यांचे पुत्र विक्रमादित्य सिंह आणि भाजपचे माजी प्रमुख सतपाल सिंग सत्ती यांच्यासह 68 मतदारसंघातील 412 उमेदवारांचे भवितव्य डोंगराळ राज्यातील 55 लाखांहून अधिक मतदार ठरवणार आहेत.

भाजपसाठी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी आघाडीच्या प्रचाराची जबाबदारी स्वीकारली आणि सांगितले की भाजपच्या चिन्ह कमळाला पडणारे प्रत्येक मत त्यांची क्षमता वाढवेल. भाजप अध्यक्ष जेपी नड्डा, गृहमंत्री अमित शहा आणि उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांनी अनेक निवडणूक बैठका घेतल्या, तर काँग्रेसच्या प्रचाराचे नेतृत्व प्रामुख्याने पक्षाच्या सरचिटणीस प्रियंका गांधी वड्रा यांच्याकडे होते.

गेल्या दोन निवडणुकांमध्ये खराब कामगिरी करणाऱ्या काँग्रेससाठी हिमाचल प्रदेश भाजपकडून हिसकावून घेणे हा तिच्या अस्तित्वाचा प्रश्न आहे. काँग्रेससाठी हे सर्व अधिक महत्त्वाचे आहे, कारण 24 वर्षांनंतर गांधी घराण्याच्या बाहेरील व्यक्तीने (मल्लिकार्जुन खर्गे) पक्षाची सूत्रे हाती घेतली आहेत आणि माजी काँग्रेस अध्यक्ष राहुल गांधी प्रचारापासून पूर्णपणे दूर राहिले आहेत.

2021 मध्ये पश्चिम बंगाल, केरळ, आसाम, पुद्दुचेरीसह नऊ राज्यांमध्ये आणि पंजाब, उत्तर प्रदेश, उत्तराखंड, गोवा आणि मणिपूरमध्ये या वर्षी काँग्रेसचा पराभव झाला आहे. भाजपसाठी हिमाचल प्रदेशातील विजय ही पक्षाच्या संदर्भात प्रो-इन्कम्बन्सी लाटेचा नारा देणाऱ्या पंतप्रधान मोदींचे आणखी एक यश असेल.

हिमाचल प्रदेशात प्रत्येक वेळी सत्ता बदलण्याचा इतिहास आहे. भाजपचे प्रमुख नड्डा यांनी यापूर्वी सांगितले होते की पक्षाने एक ट्रेंड तयार केला आहे ज्यामध्ये लोक विद्यमान सरकारांना पुन्हा निवडून देत आहेत आणि भाजप सत्तेत नसलेल्या इतर पक्षांपेक्षा त्यांना प्राधान्य देत आहेत. हिमाचल प्रदेशमधील विजयामुळे पुढील वर्षी नऊ राज्यांमधील निवडणुका आणि 2024 च्या सार्वत्रिक निवडणुकांमध्ये भाजपच्या शक्यता वाढतील. त्यात हिंदी पट्ट्यातील राजस्थान, छत्तीसगड आणि मध्य प्रदेश या प्रमुख राज्यांचा समावेश आहे.

राज्यात नव्याने आलेल्या आम आदमी पक्षाचा (आप) प्रचार शांत होता कारण मुख्य लढत भाजप आणि काँग्रेसमध्ये असल्याचे दिसते. निवडणुकीच्या पूर्वसंध्येला भाजप आणि काँग्रेसने दावा केला की ते बहुमताकडे वाटचाल करत आहेत आणि सरकार स्थापन करतील. दरम्यान राजकीय निरीक्षकांनी सांगितले की शुक्रवारी शेवटच्या क्षणी घरोघरी जाऊन प्रचार केल्यानेही खेळ बदलू शकतो.

राज्यात महिला मतदारांची संख्या मोठी असल्याने भाजपने त्यांना आकर्षित करण्यासाठी जाणीवपूर्वक पावले उचलली आहेत. पक्षाने त्यांच्यासाठी स्वतंत्र जाहीरनामाही प्रसिद्ध केला. भाजपने समान नागरी संहिता लागू करण्याचे आणि राज्यात 8 लाख रोजगार निर्माण करण्याचे आश्वासन दिले तर काँग्रेसने जुनी पेन्शन योजना पुनर्संचयित करणे, 300 युनिट मोफत वीज आणि 680 कोटी रुपये स्टार्टअपची घोषणा केली.

मुख्यमंत्री ठाकुर मंडी में सेराज से जबकि पूर्व भाजपा प्रमुख सत्ती ऊना से अपना भाग्य आजमा रहे हैं। शहरी विकास मंत्री सुरेश भारद्वाज कसुम्पटी से चुनाव लड़ रहे हैं जबकि कांग्रेस के विधायक दल के नेता मुकेश अग्निहोत्री हरोली से, पूर्व मुख्यमंत्री वीरभद्र सिंह के पुत्र विक्रमादित्य सिंह शिमला ग्रामीण से, हिमाचल प्रदेश कांग्रेस समिति के पूर्व प्रमुख तथा प्रचार अभियान के प्रमुख सुखविंदर सिंह सुक्खू नादौन से तथा कांग्रेस की घोषणापत्र समिति के प्रमुख धनी राम शांडिल सोलन से चुनाव लड़ रहे हैं।

मुख्यमंत्री ठाकूर मंडीतील सेराजमधून नशीब आजमावत आहेत तर भाजपचे माजी अध्यक्ष सत्ती उनामधून नशीब आजमावत आहेत. नगरविकास मंत्री सुरेश भारद्वाज हे कसुम्प्टीमधून, काँग्रेस विधिमंडळ पक्षाचे नेते मुकेश अग्निहोत्री हरोलीतून, माजी मुख्यमंत्री वीरभद्र सिंह यांचे पुत्र विक्रमादित्य सिंग हे शिमला ग्रामीणमधून, हिमाचल प्रदेश काँग्रेस कमिटीचे माजी प्रमुख आणि प्रचार प्रमुख सुखविंदर सिंग सुखू नादौनहून आणि धनीराम शांडिल हे सोलनहून निवडणूक लढवत आहेत.

शनिवारी सकाळी 8 ते सायंकाळी 5 या वेळेत होणाऱ्या मतदानासाठी निवडणूक आयोगाने दुर्गम भागातील 3 पूरक मतदान केंद्रांसह एकूण 7 हजार 884 मतदान केंद्रे उभारली आहेत. त्यापैकी 789 संवेदनशील तर 397 संवेदनशील मतदान केंद्रे आहेत. निवडणूक आयोगाने राज्याच्या लाहौल स्पिती जिल्ह्यातील स्पिती भागातील काझा येथील ताशीगांग येथे सर्वात उंच मतदान केंद्र उभारले आहे. हे मतदान केंद्र 15,256 फूट उंचीवर असून येथे 52 मतदार आहेत.