IAU: भारतीय खगोलशास्त्रज्ञ अश्विन शेखर यांच्या नावावर ग्रहाला नाव देण्यात येणार

social media

इंटरनॅशनल अॅस्ट्रॉनॉमिकल युनियन (IAU) ने भारतीय खगोलशास्त्रज्ञाला त्यांच्या नावावरून एका लहान ग्रहाचे नाव देऊन त्यांचा गौरव केला आहे. यापूर्वी फक्त पाच भारतीयांना हा सन्मान मिळू शकला होता.

IAU ने भारतीय खगोलशास्त्रज्ञ अश्विन शेखर यांच्या नावावर एका लहान ग्रहाचे नाव दिले आहे. 21 जून 2023 रोजी, अॅरिझोना येथे झालेल्या लघुग्रह धूमकेतू उल्का परिषदेच्या 2023 आवृत्तीत भारतीय खगोलशास्त्रज्ञाला हा सन्मान देण्यात आला. IAU ने सांगितले की अश्विन शेखर हे आधुनिक भारतातील पहिले उल्का खगोलशास्त्रज्ञ आहेत. त्यांनी उल्कापात क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. 

किरकोळ ग्रहांची नावे ठेवण्याचे दोन प्रकार आहेत. प्रथम औपचारिक आणि दुसरा अनौपचारिक. औपचारिक नामकरण हे सेलिब्रिटींना मानद डॉक्टरेट प्रदान करण्यासारखे आहे. यामध्ये, ज्या खगोलशास्त्रज्ञाने वस्तूचा शोध लावला आहे तो त्याच्या आवडीचे नाव IAU कडे मांडू शकतो. त्यानंतर हा खगोलशास्त्रज्ञ सन्मानास पात्र आहे की नाही हे IAU ठरवते. अनौपचारिक नामांकन अंतर्गत, शीर्ष शास्त्रज्ञांपैकी एक हे नाव IAU साठी नामनिर्देशित करतो. हे सिद्ध झाल्यानंतर ते योग्यरित्या वैज्ञानिक सन्मानास पात्र आहे, नंतर ते IAU SAML शरीर नामांकन समितीद्वारे सत्यापित आणि मंजूर केले जाते

अनौपचारिक नामकरणचे उद्दिष्टये आहे लोकांना त्यांच्या कामासाठी सन्मानित करणे आहे.  उत्कृष्ट कार्याचा गौरव करण्यासाठी या अंतर्गत अश्विनला सन्मानित करण्यात आले आहे. अश्विनच्या नावाने असलेला किरकोळ ग्रह आता (33928) अश्विन शेखर = 2000 LJ 27 म्हणून ओळखला जाईल. अश्विन सध्या फ्रान्स सरकारच्या विज्ञान, तंत्रज्ञान आणि शिक्षण मंत्रालयाच्या अंतर्गत पॅरिसमधील वेधशाळेशी संबंधित आहे. 

अश्विन शेखरच्या पूर्वी पाच भारतीयांना हा सन्मान मिळाला आहे. त्यात नोबेल पारितोषिक विजेते सीव्ही रमण आणि सुब्रमण्यम चंद्रशेखर, महान गणितज्ञ श्रीनिवास रामानुजन, खगोलशास्त्रज्ञ डॉ. विक्रम साराभाई, महान खगोलशास्त्रज्ञ आणि IAU मनालीचे माजी अध्यक्ष कल्लत वेणू बाप्पू यांचा समावेश आहे.

Edited by - Priya Dixit