तूर डाळ आमटी ही महाराष्ट्रीयन पद्धतीने बनवली जाणारी एक पारंपरिक आणि चविष्ट रेसिपी आहे. ही डाळ खमंग आणि मसालेदार असते, जी भात, पोळी किंवा भाकरीसोबत उत्तम लागते. खाली तूर डाळ आमटीची सोपी आणि अस्सल रेसिपी दिली आहे:
साहित्य (२-३ व्यक्तींसाठी):
तूर डाळ: १ वाटी (१५० ग्रॅम)
टमाटर: १ मध्यम (बारीक चिरलेला)
कांदा: १ मध्यम (बारीक चिरलेला, ऐच्छिक)
हिरवी मिरची: १-२ (चिरलेली)
आले-लसूण पेस्ट: १ टीस्पून (ऐच्छिक)
चिंच: १ छोटा गोळा (पाण्यात भिजवलेली)
कढीपत्ता: ८-१० पाने
मोहरी: १ टीस्पून
जिरे: १ टीस्पून
हिंग: १ चिमूट
हळद: १/२ टीस्पून
लाल तिखट: १ टीस्पून (चवीनुसार)
गोडा मसाला: १-१.५ टीस्पून (महाराष्ट्रीयन गोडा मसाला, उपलब्ध नसल्यास गरम मसाला वापरू शकता)
गूळ: १-२ टीस्पून (चवीनुसार)
मीठ: चवीनुसार
तेल किंवा तूप: २ टेबलस्पून
कोथिंबीर: बारीक चिरलेली (सजावटीसाठी)
पाणी: ३-४ वाट्या
खोबरे (ऐच्छिक): १-२ टेबलस्पून (खवलेले, सजावटीसाठी)
कृती:
तूर डाळ स्वच्छ धुवा आणि प्रेशर कुकरमध्ये ३-४ व्हिसल्स शिजवा. (साधारण २-३ वाट्या पाणी वापरा.)
शिजलेली डाळ मॅश करून गुळगुळीत करा आणि बाजूला ठेवा.
चिंच पाण्यात १० मिनिटे भिजवून त्याचा रस काढा आणि गाळून घ्या.
एका कढईत तेल किंवा तूप गरम करा. त्यात मोहरी, जिरे आणि हिंग घाला.
मोहरी तडतडल्यानंतर कढीपत्ता, हिरवी मिरची आणि बारीक चिरलेला कांदा (वापरत असल्यास) घाला. कांदा सोनेरी होईपर्यंत परता.
कढईत आले-लसूण पेस्ट (वापरत असल्यास) घाला आणि १ मिनिट परता.
चिरलेला टमाटर, हळद, लाल तिखट आणि गोडा मसाला घाला. टमाटर नरम होईपर्यंत शिजवा (साधारण २-३ मिनिटे).
मॅश केलेली तूर डाळ आणि चिंचेचा रस कढईत घाला. आवश्यकतेनुसार १-२ वाट्या पाणी घालून आमटीला इच्छित घट्टपणा येईल असे मिक्स करा.
गूळ आणि मीठ घालून चवीनुसार मसाला समायोजित करा.
मंद आचेवर ५-७ मिनिटे उकळू द्या, जेणेकरून सर्व मसाले एकत्र मिसळतील आणि आमटीला खमंग स्वाद येईल.
शेवटी बारीक चिरलेली कोथिंबीर आणि खवलेले खोबरे (वापरत असल्यास) घाला.
गरमागरम आमटी भात, पोळी किंवा भाकरीसोबत वाढा.
विशेष टिपा- गोडा मसाला हा आमटीचा आत्मा आहे असे समजा. तो उपलब्ध नसल्यास गरम मसाला वापरू शकता, पण गोडा मसाल्यामुळे अस्सल महाराष्ट्रीयन चव येते.
गोड आणि आंबट चव संतुलित ठेवण्यासाठी गूळ आणि चिंचेचे प्रमाण चवीनुसार कमी-जास्त करा.
काही महाराष्ट्रीयन घरांमध्ये कांदा-लसूण न घालता सात्विक पद्धतीने आमटी बनवली जाते. तुमच्या आवडीनुसार घाला किंवा वगळा.
काही ठिकाणी आमटीत शेंगदाण्याची पूड किंवा भाजलेले खोबरे घालतात, ज्यामुळे चव अधिक समृद्ध होते.
