हिवाळ्यात हिरव्या भाज्यांची वेगळीज मजा असते. त्यात साधारणपणे सरसों का साग हा प्रकार पंजाबची स्पेशल डिश असली तरी इतर राज्यांतील लोकही त्याचा आस्वाद घेतात. हे खाण्यात जेवढे टेस्टी लागतं तेवढेच आरोग्यासाठीही फायदेशीर मानले जाते.
यात अनेक प्रकारच्या हिरव्या पालेभाज्यांचा समावेश देखील केला जातो ज्याने अनेक प्रकारची जीवनसत्त्वे आणि खनिजे मिळतात. हे बनवताना काही गोष्टी लक्षात ठेवल्यास सागची मजा वाढेल-
हिरव्या भाज्यांचे प्रमाण- हे बनवताना कोणती भाजी किती प्रमाणात घेत आहात याकडे लक्ष देणे गरजेचे आहे. बथुआ, पालक आणि सरसों का साग यांच्यासाठी अनुक्रमे १:१:२ या प्रमाणे भाज्या घेऊ शकता.
काही लोक तक्रार करतात की त्यांच्या साग कडू होतो. असे असल्यास सरसोच्या सागचे प्रमाण कमी करा आणि पालकाचे प्रमाण थोडे वाढवा. तसेच पाण्यात तुम्ही हिरव्या भाज्या उकळल्या आहेत ते पाणी गाळून वेगळे करु शकता. अशाने आपण काही पोषक गमावतो मात्र यामुळे हिरव्या भाज्यांमधील कडूपणाचे प्रमाण कमी होते.
साग बनवताना एक चूक टाळली पाहिजे ती म्हणजे हिरव्या भाज्या पुरेशा प्रमाणात न धुणे. अशात हिरव्या भाज्यांमध्ये माती राहते आणि याने चव बिघडते तसेच आरोग्यासाठी देखील हे योग्य नाही. म्हणून भाज्यांना पूर्णपणे स्वच्छ करा आणि मगच वापरा. आपण सर्व पालेभाज्या कापून झाल्यावर एका मोठ्या भांड्यात पाणी टाकून त्यात हिरव्या भाज्या टाकून थोडा वेळ सोडा. यामुळे माती भांड्याच्या तळाशी स्थिर होतील. यानंतर चाळणीच्या साहाय्याने दोन-तीन वेळा पाणी बदलून हिरव्या भाज्या चांगल्या प्रकारे धुवाव्या.
हिरव्या भाज्यांची चव वाढवण्यासाठी जर आपण लोणी वापरत असाल तर बाजारात मिळणारे सॉल्टेड बटर वापरू नका. यामुळे तुमच्या हिरव्या भाज्यांमध्ये फक्त मीठाचे प्रमाण वाढेल आणि तुम्हाला ते नक्कीच नको असणार. तुम्ही तयार केलेल्या सरसों का साग वर फक्त घरगुती मीठ रहित पांढरे लोणी घाला. यामुळे हिरव्या भाज्यांची चव खूप वाढते.
तुम्हाला भाजी घट्ट करायची असेल तर त्यात थोडे कॉर्नमील किंवा कॉर्न फ्लोअर आणि तूपही मिसळू शकता.
मोहरी, पालक आणि बथुआ यांची पाने स्वच्छ पाण्याने धुवून चाळणीत ठेवावीत, जेणेकरून त्यातून पाणी निघून जाईल. पाने बारीक चिरून त्यात एक कप पाणी टाकल्यावर प्रेशर कुकरमध्ये उकळण्यासाठी ठेवा. कुकरची एक शिट्टी वाजल्यानंतर गॅस बंद करा आणि प्रेशर जाऊ द्या. टोमॅटो, हिरवी मिरची आणि आले मिक्सरने बारीक वाटून घ्या.
कढईत तेल टाकून गरम करा. 2 चमचे तेल घालून कॉर्न फ्लोअर हलका तपकिरी होईपर्यंत परतून घ्या आणि एका भांड्यात काढून घ्या. कढईत उरलेले तेल टाकून गरम करा. त्यात हिंग आणि जिरे टाका. हिंग आणि जिरे परतल्यानंतर हळद, टोमॅटोची पेस्ट आणि लाल मिरची टाका, मसाले तेल सुटेपर्यंत परतून घ्या.
सरसोंची पाने कुकरमधून काढून थंड करा आणि मिक्सरमध्ये बारीक वाटून घ्या. आता भाजलेल्या मसाल्यामध्ये पाने, आवश्यकतेनुसार पाणी, कॉर्न फ्लोअर आणि मीठ घालून चांगले मिसळा. भाजी उकळू लागल्यावर 5 ते 7 मिनिटे मंद आचेवर शिजू द्या. तुमची सरसों की भजी तयार आहे.
यावर लोणी घालून मक्याची भाकरी, नान, पराठा किंवा चपातीसोबत सर्व्ह करा.