चंद्राची सुंदरता पाहणे कोणाला आवडत नाही, परंतु चंद्र पाहण्याने चोरीचा आळ येऊ शकतो असा विचार तुम्ही केला नसेल. चंद्राच्या प्रकाश आणि शीतलतेबद्दल तुम्ही अनेकदा बोलले असेल, परंतु हिंदू नियम भाद्रपद महिन्याच्या या दिवशी चंद्र पाहण्यास प्रतिबंध करतात. असे मानले जाते की या दिवशी चंद्र पाहिल्यास कलंक लागतो. जाणून घेऊया याचे कारण, वाचा संपूर्ण कथा...
गणेश चतुर्थीला चंद्र का पाहू नाही?
हिंदू धार्मिक श्रद्धा भाद्रपद शुक्ल पक्षाच्या चतुर्थी तिथीला म्हणजेच गणेश चतुर्थी आणि पार्वती नंदन या दिवशी गणेशाच्या प्रकट दिनाला चंद्रदर्शन करण्यास मनाई करतात. या तिथीला विनायक चतुर्थी, गणेश चौथ असेही म्हणतात. गणेश चतुर्थीच्या दिवशी चंद्र पाहू नये असे मानले जाते. कारण या दिवशी चंद्र पाहण्याने खोटा आरोप किंवा खोटा कलंक लागतो. या दिवशी चंद्र पाहणाऱ्या व्यक्तीवर चोरीचा खोटा आरोप लावला जातो.
पौराणिक कथेनुसार एकदा भगवान श्रीकृष्णाने भाद्रपद शुक्ल चतुर्थीच्या दिवशी चंद्र पाहिला होता. यानंतर त्याच्यावर जामवंतचे स्यामंतक मणी चोरल्याचा खोटा आरोप करण्यात आला. यामुळे भगवान श्रीकृष्ण खूप दुःखी झाले. यावर नारद ऋषींनी त्यांना सांगितले की, हे भगवंता, तम्ही भाद्रपद शुक्ल चतुर्थीच्या दिवशी चंद्र पाहिला होता आणि त्यामुळे तुमच्यावर खोटा आरोप लावण्यात आला आहे. देवर्षी नारदांनीही त्यांना यामागील गणेशजींची कथा सांगितली.
देवर्षी नारदांनी भगवान श्रीकृष्णाला सांगितले की, प्राचीन काळी भगवान गणेशाने चंद्र देवाला शाप दिला होता की, जो व्यक्ती भाद्रपद शुक्ल चतुर्थीला चंद्र पाहतो त्याला मिथ्या दोष (खोटा आरोप) शाप मिळेल आणि तो समाजात चोरीचा बळी होईल खोट्या आरोपांनी कलंकित होईल. नारद ऋषींच्या सांगण्यावरून श्रीकृष्णाने खोट्या दोषांपासून मुक्त होण्यासाठी गणेश चतुर्थीचे व्रत पाळले आणि खोट्या दोषांपासून मुक्त झाले.
खोटे आरोप टाळण्यासाठी मंत्र
चतुर्थी तिथीच्या प्रारंभाच्या आणि समाप्तीच्या वेळेनुसार, चंद्रदर्शनास सलग दोन दिवस मनाई असू शकते. धर्मसिंधु धर्मग्रंथाच्या नियमानुसार संपूर्ण चतुर्थी तिथी दरम्यान चंद्र पाहू नये आणि त्याच नियमानुसार चतुर्थी तिथी चंद्रास्ताच्या आधी संपल्यानंतरही चतुर्थी तिथीला उगवणाऱ्या चंद्राचे दर्शन चंद्रास्त होईपर्यंत प्रतिबंधित आहे.