Bhisma Dwadashi 2024 भीष्म द्वादशी या दिवसाचा महाभारताशी काय संबंध?
बुधवार, 21 फेब्रुवारी 2024 (09:24 IST)
Bhisma Dwadashi 2024: हिंदू धर्मात माघ महिन्यात शुक्ल द्वादशी तिथीला वर्ष भीष्म द्वादशी येते. हा सण भीष्म अष्टमीच्या ठीक चार दिवसांनी येतो. भीष्म द्वादशी हा महाभारत काळाशी संबंधित असल्याचे म्हटले जाते आणि हा दिवस महाभारतातील मुख्य पात्र भीष्म पितामह यांच्याशी संबंधित आहे. अखेर भीष्म द्वादशीचा संबंध महाभारताशी का आहे आणि हा सण यावेळी माघ महिन्यात कधी आहे? हिंदू कॅलेंडरनुसार जाणून घेऊया. या सणाला भीष्म द्वादशी असे नाव पडले या दिवशी काय घडले हेही जाणून घेऊया-
भीष्म द्वादशी कधी आहे?
हिंदू कॅलेंडरनुसार, यावेळी माघ महिन्याची भीष्म द्वादशी मंगळवार 20 फेब्रुवारी 2024 रोजी आहे. या दिवशी एकादशी तिथी सकाळी 9.55 वाजता संपल्यानंतर द्वादशी तिथी सुरू होईल आणि ती दिवसभर चालेल. 20 फेब्रुवारी रोजी सकाळी 9.55 नंतर सुरू होणारी द्वादशी तिथी, भीष्म द्वादशी मंगळवारी वैध असेल.
श्रीकृष्णाने अर्जुनाला गीता ज्ञानरूपात सांगून महाभारताचे युद्ध जिंकले हे तुम्हा सर्वांना माहीत आहे. भीष्म पितामह हे या महाभारत युद्धाचे मुख्य पात्र होते. ते भगवान श्रीकृष्णाचे महान भक्त होते आणि त्यांना त्यांचे वडील शंतनू यांच्याकडून स्वेच्छा मृत्यूचे वरदान मिळाले होते. महाभारत युद्धात बाण लागल्याने ते जाळ्यात अडकले आणि अंथरुणावर पडले आणि आयुष्याचा शेवटचा श्वास घेत होते. यावेळी ते सूर्योदय होण्याची वाट पाहत होते. कारण जे जीव सूर्याच्या उत्तरायणात देह सोडतात किंवा या काळात मरतात त्यांना मोक्ष मिळतो असे स्वतः श्रीकृष्णाने गीतेत सांगितले होते. भीष्म पितामहांनीही देह सोडण्यासाठी तोच दिवस निवडला. ज्या दिवशी त्यांनी देह सोडला त्या दिवशी मान्यतेनुसार सूर्य उत्तरायण होता आणि माघ महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील अष्टमी तिथी होती. त्यांच्या मृत्यूनंतर चार दिवसांनी भीष्म पितामह यांना समर्पित श्राद्धाचा दिवस भीष्म द्वादशी म्हणून पूजला जाऊ लागला.
भीष्म द्वादशीला पितरांचा आशीर्वाद मिळतो
मान्यतेनुसार माघ महिन्यातील शुक्ल पक्षातील द्वादशी तिथीला भीष्म पितामहांना तर्पण अर्पण करून त्यांचे श्राद्ध करण्याची परंपरा या दिवसापासून सुरू आहे. भीष्न द्वादशीच्या दिवशी पितरांना पिंड दान करणे, पितरांना तर्पण अर्पण करणे, दानधर्म केल्याने पितरांचे आशीर्वाद प्राप्त होतात, असे मानले जाते.