वाराणसीतील ज्ञानवापी मशिदीच्या सर्वेक्षणामुळे काशीतील विश्वनाथ मंदिराचा नंदी चर्चेत आहे. शिव आणि नंदी यांचे अनोखे नाते आहे. पॅगोडात तुम्ही नंदी म्हणजेच नंदीश्वराची मूर्ती पाहिली असेल. जिथे शिव आहे तिथे नंदी आहे असे म्हणतात. नंदीला शिवाचे द्वारपाल आणि वाहन देखील मानले जाते. त्यामागे एक अनोखी दंतकथा आहे.
पौराणिक मान्यतेनुसार, प्राचीन काळी शिलाद नावाचे ऋषी होते. विद्वान पुत्र मिळावा म्हणून त्यांनी भगवान शिवाची कठोर तपश्चर्या केली. त्याच्या तपश्चर्येवर शिव प्रसन्न झाला आणि त्याला एक अद्भुत पुत्र होण्याचे वरदान दिले. काही काळानंतर शिलाद ऋषींना नंदीचा मुलगा म्हणून भेटला.
एके दिवशी मित्र आणि वरुण नावाचे दोन ऋषी त्यांच्या आश्रमात पोहोचले. शिलाद ऋषी आणि नंदी यांनी मिळून दोघांचेही छान स्वागत केले. त्यांच्या काळजीत त्यांनी कोणतीही कसर सोडली नाही. जेव्हा ते दोघे निघून जाऊ लागले तेव्हा त्यांनी शिलाद ऋषींना दीर्घायुष्याचे वरदान दिले, परंतु नंदीची इच्छा केली नाही.
शिलाद ऋषींनी याचे कारण विचारले. तेव्हा मित्रा आणि वरुण ऋषींनी नंदीचे वय कमी असल्याचे सांगितले. यामुळे शिलाद ऋषींना काळजी वाटली. नंदीला जेव्हा हे कळले तेव्हा त्यालाही वाईट वाटले. यानंतर नंदीने शिवाची कठोर तपश्चर्या सुरू केली.
नंदीच्या तपश्चर्येने शिव प्रसन्न झाले आणि त्याच्यासमोर प्रकट झाले असून त्याला वरदान मागायला सांगितले. तेव्हा नंदीने सांगितले की, मला नेहमी शिवाच्या सावलीत राहायचे आहे. शिवाने तथास्तु म्हटले आणि नंदीला आपल्या गणात स्थान दिले. त्यामुळे नंदी हे शिवाचे वाहन झाले. शिव जेव्हा हिमालयात तपश्चर्या करतो तेव्हा नंदी हा त्याचा द्वारपाल म्हणून होता.
लोक नंदीच्या कानात का म्हणतात?
अनेकदा लोक नंदी बैलाच्या कानात आपली इच्छा सांगतात. कारण असे मानले जाते की शिव तपश्चर्येत लीन आहे आणि नंदी हा त्याचा द्वारपाल आहे. म्हणूनच लोक नंदीच्या कानात आपली इच्छा सांगतात. तो जाऊन शिवाला सांगतो. असे केल्याने लोकांच्या मनोकामना नक्कीच पूर्ण होतात असा विश्वास आहे.