संत निवृत्तीनाथांचे अभंग 81 ते 90

अरूप बागडे निर्गुण सवंगडें । खेळे लाडेंकोडे नंदाघरीं ॥ १ ॥

तें रूप संपुर्ण यशोदा खेळवी । कृष्णातें आळवी वेळोवेळां ॥ २ ॥

सागरजीवन सत्रावीची खुण । मेघ ती वर्षण वोळलीसे ॥ ३ ॥

निवृत्तिचें धन गोकुळीं श्रीकृष्णां । गयनी सहिष्णु प्रेमें डुल्ले ॥ ४ ॥

मेघ अमृताचा जेथूनि पवाड । दुजियाची चाड नाहीं तेथें ॥ १ ॥

तें रूप अरूप सुंदर सावळे । भोगिती गोवळे सुखसिंधु ॥ २ ॥

विराट नाटकु वैराज जुनाटु । गोपवेषें नटु नंदाघरीं ॥ ३ ॥

निवृत्ति सत्वर सेवि सुखसार । प्रकृति आकार लोपें ब्रह्मीं ॥ ४ ॥

वैभव विलास नेणोनिया सायास । कल्पनेची आस नाहीं जेथें ॥ १ ॥

तें रूप दुर्लभ कृष्णमूर्तिठसा । वोतल्या दशदिशा नंदाघरीं ॥ २ ॥

योगियांचे ध्यान मनाचें उन्मन । भक्तांचे जीवन गाई चारी ॥ ३ ॥

निवृत्ति साकार ब्रह्मींचा प्रकार । ॐतत्सदाकार कृष्णलीला ॥ ४ ॥

ब्रह्मांड करी हरि ब्रह्म झडकरी । तें नंदयशोदेघरीं खेळतसे ॥ १ ॥

त्रैलोक्यदुर्लभ ब्रह्मांदिका सुलभ । रुक्मिणीवल्लभ कृष्ण सांवळा॥ २ ॥

हिरण्याक्ष वधूनि दाढेवरी मेदिनी । तो हा चक्रपाणी यशोदेचा ॥ ३ ॥

रामावतारु गाढा दशशिरा रगडा । रिठासुर दाढा तेणेंपाडें ॥ ४ ॥

चतुर्भुज श्रीपति सुकुमार साजती । शंख चक्रांकिती हरि माझा ॥ ५ ॥

निवृत्ति ध्यानशूर सर्वरूपें श्रीधर । जिंकिला भौमासुर रणयुद्धीं ॥ ६ ॥

आदीची अनादि मूळ पैं सर्वथा । परादि या कथा हारपती ॥ १ ॥

तें अव्यक्त रूप देवकीचें बाळ । वसुदेवकुळ कृष्णठसा ॥ २ ॥

मुरालीं ब्रह्मांडें अमितें पैं अंडें । ढिसाळ प्रचंडें जया माजी ॥ ३ ॥

निवृत्तीचें धन माजी तो श्रीकृष्ण । सांगितला प्रश्न गयनीराजें ॥ ४ ॥

बिंबीं बिंबीं येक बिंबलें सम्यक । आपण तिन्हीलोक एक्यारूपें ॥१॥

तो कृष्णरूप ठसा गोपाळां लाधला । सर्वत्र देखिला चतुर्भुज ॥२॥

निळिमा अंबरीं निजवर्ण तेज । गोपाळ सहज बिंबाकार ॥३॥

निवृत्ति परिपाठा नीळवर्ण खरा । नंदाचिया घरा कृष्ण आले ॥४॥

वैकुंठ दुभतें नंदाघरीं माये । तें पुण्य पान्हा ये यशोदेसी ॥१॥

तें रूप रूपस कांसवी प्रकाश । योगीजनमानस निवताती ॥२॥

सुंदर सुनीळ राजस गोपाळ । भक्तीसी दयाळ एक्या नामे ॥३॥

निवृत्ति गयनी मन ते चरणीं । अखंडता ध्यानीं तल्लीनता ॥४॥

गोकुळीं वैकुंठ वसे गोपाळांमाजी । सौरसें अभक्ता न दिसे काय करूं ॥१॥

पूर्वपुण्य चोखडें ब्रह्मांड कोडें । तो यशोदेकडे शोभे कैसा ॥२॥

वसुदेव आपण देवकीये समीप । वैकुंठीचें दीप लाडेंकोडें ॥३॥

उग्रसेन संप्रधार केला राज्यधर । यादव परिवार रामकृष्ण ॥४॥

द्वारकानाथ हरि सोळासहस्त्र नारी । बळिराम परिवार हरि माझा ॥५॥

निवृत्ति जीवन ध्यान एक रामकृष्ण । उच्चारणी कोटि यज्ञ होती नामें ॥६॥

सर्वस्वरूप नाम राम सर्व घनःश्याम । तो गोकुळीं आत्माराम दुध मागे ॥१॥

भाग्येंविण दुभतें दैव उभडतें । नंदाघरीं आवडते घरीं खेळे ॥२॥

मंजुळ वेणु वाजें लुब्धल्या धेनुवा । नंदाघरीं दुहावा पूर्ण वाहे ॥३॥

घरोघरीं दुभतें गौळियां परिपूर्ण । यशोदा ते आपण गोरस घुसळी ॥४॥

गोपाळ हरिखु नंदा यशोदे देख । गौळियां कौतुक करिती हरि ॥५॥

निवृत्ति गयनी देव उपदेशिला सर्व । गोरक्ष गुह्म भाव सांगति मज ॥६॥

हें व्यापूनि निराळा भोगी वैंकुंठ सोहळा । नंदाघरीं गोपाळा हरि माझा ॥१॥

न साहे सगुण अवघाचि निर्गुण । तो कृष्ण आपण गोपाळवेषें ॥२॥

गायी चारी हरि मोहरी खांद्यावरी । वेणु नाना परि वातु असे ॥३॥

निवृत्ति गयनी कृपा जपतो अमुप जाण । सांगीतली खूण गोरक्षानें ॥४॥