आंतरराष्ट्रीय अल्बिनिझम जागरूकता दिवस दरवर्षी 13 जून रोजी साजरा केला जातो. संयुक्त राष्ट्र महासभेने 18 डिसेंबर 2014 रोजी हा दिवस साजरा करण्याचा ठराव जाहीर केला होता. त्यानंतर 2015 पासून सातत्याने साजरा केला जात आहे. हा दिवस साजरा करण्यामागचा उद्देश हा आहे की या आजाराने ग्रस्त असलेल्या लोकांवरील सामाजिक भेदभाव रोखणे. आजही लोकांना या आजाराची पूर्ण माहिती नाही. अल्बिनिझम म्हणजे काय, त्याची लक्षणे आणि कारणे जाणून घेऊया
अल्बिनिझम काय आहे
अल्बिनिझम हा लॅटिन शब्द अल्बस (पांढरा) पासून आला आहे. अल्बिनिझम म्हणजेच रंग अंधत्व हा जन्मत:च आढळणारा विकार आहे. अल्बिनिझम हा एक अनुवांशिक रोग आहे. हा आजार त्वचा, केस आणि डोळ्यांशी संबंधित आहे. हा एक आजार आहे जो मनुष्य, प्राणी आणि वनस्पतींना होऊ शकतो. त्याला व्हाईट स्पॉट डिसीज असेही म्हणतात. काहींमध्ये हा आजार जन्मापासूनच दिसू लागतो. या आजाराने ग्रस्त असलेल्यांना त्वचेचा कर्करोग होण्याची शक्यता जास्त असते.
अल्बिनो जाणून घेण्यापूर्वी मेलॅनिन बद्दल समजून घेणे आवश्यक आहे. मेलॅनिन हा एक प्रकारचा पदार्थ आहे, जो आपल्या शरीरात आढळतो. आपल्या त्वचेचा रंग आपल्या त्वचेमध्ये असलेल्या मेलेनिनच्या प्रमाणावर आधारित असतो. जेव्हा मुलाचे शरीर योग्य प्रमाणात मेलेनिन तयार करू शकत नाही, तेव्हा मुलाच्या केसांचा आणि डोळ्यांचा रंग हलका होतो. काही वेळा या आजारात बालकाच्या संपूर्ण शरीरावर परिणाम होतो तर काही प्रकरणांमध्ये फक्त डोळ्यांवर परिणाम होतो. अल्बिनोमुळे प्रभावित मुलांचे डोळे तपकिरी दिसतात. कधीकधी डोळे गुलाबी किंवा लाल देखील दिसू शकतात.
कारण जाणून घ्या
1. जेव्हा आई आणि वडील दोघांच्याही शरीरात अल्बिनिझम जनुके असतात, तेव्हा त्यांच्यापासून जन्मलेल्या मुलामध्ये अल्बिनिझमची शक्यता असते. अशी शक्यता 4 पैकी 1 प्रकरणात दिसून येते.
2. जेव्हा मानवी शरीर अन्नाला मेलेनिनमध्ये रूपांतरित करण्यात अपयशी ठरते तेव्हा अल्बिनिझम होतो. ही एक अनुवांशिक स्थिती आहे. भारतातील लोकांना असे वाटते की मासे आणि दूध एकत्र खाल्ल्यास असे होते. हा गैरसमज आहे.
3. निस्टाग्मस ही एक स्थिती आहे जी अल्बिनिझमशी संबंधित आहे. यामध्ये डोळे डावीकडून उजवीकडे वेगाने फिरतात, ज्यामुळे तुमच्या दृष्टीवर परिणाम होतो. मेलेनिनच्या कमतरतेमुळे सूर्यकिरणांचा डोळ्यांवर अधिक परिणाम होतो आणि तुमची दृष्टी अंधुक होते.
4. रंगद्रव्य मेलेनिनवर आधारित, 10 पेक्षा जास्त वेगवेगळ्या प्रकारच्या अल्बिनिझमची प्रकरणे पाहिली जाऊ शकतात.
5. अल्बिनिझम ही अशी स्थिती आहे, जी केवळ मानवांमध्येच नाही तर प्राणी आणि वनस्पतींमध्ये देखील दिसून येते.
अल्बिनिझमची लक्षणे
1. प्रत्येक व्यक्तीमध्ये अल्बिनिझमची लक्षणे वेगवेगळ्या प्रकारे दिसू शकतात.
2. त्वचेवर फ्रिकल्सची समस्या असणे.
3. त्वचेचा रंग फिकट होणे.
4. केसांचा रंग, पिवळा आणि पांढरा.
5. भुवया, पापण्यांचा पिवळा किंवा सोनेरी रंग.
6. डोळे हलके निळे किंवा तपकिरी होतात.
7. कमी प्रकाश असताना डोळे लाल दिसतात.
8. डोळ्यांशी संबंधित समस्या जसे की फोटोफोबिया, दूरदृष्टी.
बचाव कसा करायचा
अल्बिनिझम किंवा रंगहीनतावर कोणताही इलाज नाही, परंतु हा विकार असलेले लोक त्यांच्या त्वचेचे आणि डोळ्यांचे संरक्षण करण्यासाठी, त्यांची दृष्टी वाढवण्यासाठी काही उपाय करू शकतात. तुमच्या त्वचेचा, केसांचा आणि डोळ्यांच्या रंगात बदल झाल्याचे दिसताच डॉक्टरांकडे जा. जन्मानंतर बाळामध्ये ही लक्षणे दिसली तरी डॉक्टरांना दाखवा.
Edited by : Smita Joshi