ISRO: चंद्रानंतर आता सौर मोहिमेसाठी आदित्य एल-1 च्या प्रक्षेपणाची तयारी

चंद्राच्या यशस्वी मोहिमेनंतर इस्रो आता सूर्याच्या जवळ जाण्याच्या तयारीत आहे. बुधवारी संध्याकाळी चांद्रयान-3 च्या यशस्वी लँडिंगसह, इस्रोचे प्रमुख एस सोमनाथ यांनी त्यांच्या पुढील मिशनचा खुलासा केला. ते म्हणाले की, भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) आता आदित्य एल-वन मोहिमेला यश मिळवून देण्याचे उद्दिष्ट ठेवत आहे. चांद्रयान-3 च्या यशाबद्दल शास्त्रज्ञ आणि देशवासीयांचे अभिनंदन करताना पंतप्रधान नरेंद्र मोदी म्हणाले होते की सूर्याच्या तपशीलवार अभ्यासासाठी इस्रो लवकरच आदित्य एल-वन मिशन सुरू करणार आहे.

असे मानले जात आहे की ISRO लवकरच आदित्य एल-वनच्या प्रक्षेपणाची तारीख जाहीर करू शकते. आर्यभट्ट रिसर्च इन्स्टिट्यूट फॉर ऑब्झर्वेशनल सायन्सेस (एआरआयईएस) चे संचालक आणि आदित्य L-1 मिशन आउटरीच कमिटीचे सह-अध्यक्ष प्रा. दीपंकर बॅनर्जी म्हणाले की, आदित्य  L-1मिशनद्वारे भारत अवकाशात मोठी झेप घेण्यास तयार आहे. सप्टेंबरच्या पहिल्या आठवड्यात हे अभियान सुरू होण्याची शक्यता आहे. इस्रोने पेलोडसह सर्व उपकरणे तयार केली आहेत. प्राथमिक कंपन चाचणी पूर्ण झाली आहे.  पोलर सॅटेलाइट लॉन्च व्हेईकल (PSLV) च्या एकत्रीकरणाचे काम जवळपास अंतिम टप्प्यात आले आहे. आदित्यला अंतराळातील ‘लॅग्रेंज पॉइंट्स’ म्हणजेच  L-1 कक्षेत ठेवण्यात येणार आहे. याद्वारे सूर्यावर होणार्‍या क्रियांचा 24 तास अभ्यास करता येईल.

इस्रोचा हा प्रकल्प आंतरराष्ट्रीय स्तरावर अत्यंत महत्त्वाचा आहे. जवळपास दशकभरापासून यावर काम सुरू आहे. आता चांद्रयान-3 च्या यशामुळे या मोहिमेचा मार्ग सुकर झाला आहे. आदित्य-एल-वन मोहिमेचे महत्त्वाचे कार्य म्हणजे सीएमई म्हणजेच सूर्याकडून पृथ्वीच्या दिशेने येणाऱ्या सौर वादळांचे निरीक्षण करणे आणि सौर वाऱ्याच्या उत्पत्तीचा अनेक तरंगलांबींचा अभ्यास करणे. हे सौर वाऱ्याची उत्पत्ती, सौर ज्वाला, सौर वादळ, CMEs ची उत्क्रांती आणि रिमोट सेन्सिंग आणि इन-सीटू उपकरणांद्वारे हवामानावर त्यांचा प्रभाव यांचा अभ्यास करण्यास सक्षम असेल. आतापर्यंत केवळ अमेरिका, जर्मनी आणि युरोपियन स्पेस एजन्सीने सूर्याशी संबंधित अशा मोहिमा यशस्वी केल्या आहेत.

Edited by - Priya Dixit