कोल्हापूर :गिरीडीह (झारखंड)येथील सम्मेद शिखरजीला पर्यटनस्थळ करण्याच्या विरोधात जैन समाज रस्त्यावर उतरला आहे. सकल जैन समाजातर्फे दसरा चौक येथून मूक मोर्चाला सुरुवात झाली. दसरा चौक ते जिल्हाधिकारी कार्यालय असा मूक महामोर्चा काढण्यात आला. या मूक महामोर्चासाठी कोल्हापूर, बेळगाव, सांगली, विजापूर जिह्यातील जैन श्रावक, श्राविका, आबाल वृद्ध, युवक,युवती,नोकरदार,शेतकरी,व्यावसायिक,व्यापारी व सर्व सकल जैन समाजातील व्यक्ती सहभागी झाल्या आहेत.या महामोर्चात महिला भगव्या साडीत तर पुरुष पांढऱ्या कपड्यात दिसले.
झारखंड सरकारने श्री सम्मेद शिखरजी हे क्षेत्र पर्यटन स्थळ म्हणून जाहीर केले आहे.परंतु सम्मेद शिखरजी हे समस्त जैन समाजाचे पवित्र तीर्थक्षेत्र असलेने याची पवित्रता नष्ट होणार आहे.सम्मेद शिखरजी हे पर्यटक क्षेत्र न राहता,तीर्थक्षेत्र म्हणून रहावे या मागणीसाठी,सकल जैन समाजाच्या वतीने मूक महामोर्चा काढण्यात आला. हा मूकमोर्चा दसरा चौक येथून,बिंदू चौक,छत्रपती शिवाजी महाराज चौक,गुजरी,महाव्दार रोड,पापाची तिकटी,लुगडी ओळ,फोर्ड कॉर्नर,बसंत बहार रोडमार्गे जिल्हाधिकारी कार्यालयावर या मोर्चाची सांगता झाली.
झारखंड सरकारने या पर्यटन स्थळाविषयीचा निर्णय रद्द करून या पवित्र स्थानाला जैन धर्मियांचे तीर्थस्थळ असे घोषित करावे. सम्मेद शिखरजी हे जैन समाजाचे सर्वोच्च स्थान असून ही मोक्ष भूमी आहे. संपूर्ण देशातील जैन समाजाचे हे श्रद्धास्थान आहे, या तीर्थस्थळाला पर्यटन स्थळ बनविल्याने येथील पावित्र्य धोक्यात आले आहे. सम्मेद शिखरजी हे 28 किलोमीटर उंचीवर आहे. या ठिकाणी जैन समाजाचे श्रावक हे पायीच चालत जातात. जैन धर्माचे एकूण 24 तीर्थंकरांपैकी 20 तीर्थंकर हे या पवित्र स्थळातून मोक्ष मार्गाला गेलेले आहेत. त्यामुळे या पवित्र स्थळाला जैन धर्माचे तीर्थ स्थळ म्हणून घोषित करावे, अशी समस्त जैन समाजाची मागणी आहे.
मुंबईत देखील झारखंडस्थित श्री सम्मेद शिखरजी यांना पर्यटन स्थळ म्हणून नामांकित करण्याचा डाव आणि गुजरातमधील पालीताना येथील जैन मंदिराच्या तोडफोडीचे प्रकरण वाढतच चालले आहे. मुंबईतील आझाद मैदानावर आज जैन समाजाचे मोठे आंदोलन सुरू आहे. जैन समाजाची ही रॅली मुंबई मेट्रो सिनेमापासून सुरू होऊन आझाद मैदानावर मेळाव्याने संपेल.
सध्या बुधवारी सकाळपासूनच जैन समाजाचे निदर्शने सुरू झाले आहेत. रस्ता अडवला असून तीर्थक्षेत्र मोकळे करण्याची मागणी नागरिकांकडून होत आहे. जैन समाजाचे लोक मोठ्या संख्येने रस्त्यावर आले आहेत. हे सर्वजण घोषणाबाजी करत असून रॅलीत गर्दी वाढत आहे. श्री सम्मेद शिखरजी हे पर्यटन स्थळ म्हणून घोषित करण्याच्या योजनेला जैन समाज विरोध करत आहे.
त्याचवेळी पारसनाथ सम्मेद शिखरजी यांच्यावरून निर्माण झालेल्या वादावर झारखंडचे मुख्यमंत्री हेमंत सोरेन म्हणाले की, त्यांच्याकडे अद्याप या प्रकरणाची सविस्तर माहिती नाही. केंद्र सरकारने पारसनाथ डोंगराला इको-सेन्सिटिव्ह झोन म्हणून घोषित केले आहे, त्यावरून वाद निर्माण झाला आहे, एवढेच त्यांना माहीत आहे, त्यामुळे ते सध्या या विषयावर आपले मत देऊ शकत नाहीत. ते म्हणाले की, राज्य सरकारकडून कोणतीही प्रतिक्रिया आलेली नाही आणि याबाबत कोणताही निर्णय झालेला नाही.
मात्र, केंद्र सरकारने हा निर्णय का आणि कोणत्या संदर्भात घेतला आहे, याबाबत माहिती मिळाल्यानंतरच काही सांगता येईल, असे ते म्हणाले. आपण सर्व धर्मांचा आदर करतो असेही ते म्हणाले. या प्रकरणी काय तोडगा काढता येईल ते पाहतील.
हे संपूर्ण प्रकरण आहे
वास्तविक, झारखंड सरकारने जैन दिगंबर श्वेतांबर समाजाचे पवित्र स्थान भगवान पारसनाथ पर्वताला पर्यटन स्थळ म्हणून घोषित केले आहे. याला 'श्री समेद शिखरजी' तीर्थक्षेत्र असेही म्हणतात. प्रेक्षणीय स्थळ घोषित झाल्यानंतर येथे हॉटेल्सही सुरू होणार आहेत. त्यामुळे जैन समाज संतप्त आहे. यामुळे हे पवित्र तीर्थक्षेत्र प्रदूषित होईल, अशी जैन समाजाची धारणा आहे. त्यामुळे आज लोक रस्त्यावर उतरून आंदोलन करत आहेत. येथे जैन समाजातील ऋषीमुनींनी सांगितले आहे की, आमच्या ज्या काही मागण्या असतील त्या शांततेत ठेवा.
गुजरातमध्ये काय झाले?
त्याचवेळी गुजरातमधील भावनगर जिल्ह्यातील एका जैन मंदिरात तोडफोड केल्याची घटना समोर आली आहे. भावनगर जिल्ह्यातील पालीताना येथील शत्रुंजय टेकडीवरील फलक व लोखंडी खांबांचे नुकसान झाले. तेव्हापासून या घटनेबाबत जैन समाजात तीव्र संताप व्यक्त होत आहे. ही संपूर्ण घटना पिलरवर लावण्यात आलेल्या सीसीटीव्ही कॅमेऱ्यात कैद झाली आहे. तेव्हापासून सेठ आनंदजी कल्याणजी ट्रस्ट आणि नीळकंठ महादेव सेवा समिती या दोन समाजातील वातावरण तणावपूर्ण राहिले आहे.