कुंडलीतील नववे घर हे पिता, पूर्वज, भाग्य आणि भाग्याचे कारक मानले जाते. जर सूर्य आणि राहू या घरात असतील आणि इतर ग्रहांच्या सहवासात असतील तर पितृदोष निर्माण होऊ शकतो. यामुळे भाग्य आणि शुभ दोन्ही संपतात. कुंडलीतील पितृ दोष म्हणजे त्या व्यक्तीचे वडील त्याच्यावर प्रसन्न नाहीत किंवा काही कारणाने असमाधानी आहेत. कुटुंबातील एखाद्या व्यक्तीचा अकाली मृत्यू झाल्यास किंवा मृत कुटुंबातील सदस्याच्या आत्म्याचा आदर न केल्यामुळे हा दोष उद्भवू शकतो.
सामान्यतः पितृदोषामुळे जीवनात दु:ख आणि दुर्भाग्य येते. त्यामुळे पैशाची हानी, कुटुंबात तेढ, कायदेशीर खटले किंवा मुले जन्माला न येणे अशा समस्या येतात. पितृदोषाने पीडित व्यक्तीला नशिबाचा लाभ मिळत नाही आणि त्यांना आयुष्यात खूप संघर्ष करावा लागतो.
हिंदू धर्मग्रंथानुसार मृत पितरांना प्रसन्न आणि संतुष्ट केल्याने जीवनात सुख-शांती येते.
पितृदोषासाठी ग्रहस्थिती
कुंडलीत काही ग्रहांची स्थिती निर्माण झाल्यावर पितृदोष निर्माण होतो. पितृ दोष खालील ग्रहांच्या स्थितीत तयार होऊ शकतो.
जेव्हा शुक्र, शनि आणि राहू किंवा यापैकी दोन ग्रह कुंडलीच्या पाचव्या घरात स्थित असतात तेव्हा शनि अशुभ होतो आणि त्याचा व्यक्तीच्या जीवनावर चुकीचा प्रभाव पडतो.
जर केतू कुंडलीच्या चौथ्या घरात असेल तर त्या व्यक्तीवर चंद्राचा अशुभ प्रभाव पडतो.
जर बुध किंवा केतू किंवा दोन्ही ग्रह कुंडलीच्या पहिल्या किंवा आठव्या घरात असतील तर मंगळ अशुभ प्रभाव देऊ लागतो.
जेव्हा कुंडलीच्या तिसऱ्या किंवा सहाव्या भावात चंद्र बसतो तेव्हा त्या व्यक्तीला बुध ग्रहाच्या अशुभ प्रभावांना सामोरे जावे लागते.
शुक्र, बुध किंवा राहू, यापैकी कोणतेही दोन ग्रह किंवा तिन्ही ग्रह दुसऱ्या किंवा पाचव्या, नवव्या किंवा बाराव्या ग्रहात एकत्र बसले असतील तर गुरु अशुभ परिणाम देऊ लागतो.
जर सूर्य किंवा चंद्र किंवा राहू किंवा या दोन्हीपैकी कोणतेही ग्रह किंवा तिन्ही ग्रह सातव्या भावात एकत्र बसले असतील तर व्यक्तीच्या जीवनात शुक्र ग्रहाचा अशुभ प्रभाव पडू लागतो.
जेव्हा सूर्य, चंद्र किंवा मंगळ किंवा यापैकी दोन ग्रह 10व्या किंवा 11व्या भावात एकत्र असतात तेव्हा शनि अशुभ प्रभाव देऊ लागतो.
राहूचा अशुभ प्रभाव सूर्य किंवा शुक्र किंवा दोन्ही ग्रहांच्या १२व्या घरात सुरू होतो. ग्रहांच्या या स्थितीत राहूच्या प्रकोपाचा सामना करावा लागतो.
जर चंद्र किंवा मंगळ सहाव्या घरात असेल तर केतूचा नकारात्मक प्रभाव पडू लागतो.
पितृदोष दूर करण्याचे उपाय
जर एखाद्या व्यक्तीच्या कुंडलीत पितृदोष चालू असेल तर तो खालील उपाय करून या दोषाचा प्रभाव कमी करू शकतो.
श्राद्ध : पितृपक्षात ब्राह्मणांना अन्नदान करणे लाभदायक असते. यामुळे पितरांच्या त्रासलेल्या आत्म्याला शांती मिळते आणि व्यक्तीला त्याच्या वाईट कर्मापासून मुक्ती मिळते. श्राद्धाच्या वेळी गाई आणि भिकाऱ्यांना खाऊ घालणे देखील फायदेशीर आहे.
पिंड दान: मूठभर शिजवलेला भात तिळात टाका आणि त्यापासून गोल आकाराचे लाडू तयार करा. आपल्या पूर्वजांना समोर ठेवून त्यांचे स्मरण करा आणि त्यांचे ध्यान करा. या अंगावर काळ्या तीळासह पाणी आणि दही टाका. आता त्यावर चंदनाची पेस्ट आणि काही फुले अर्पण करा आणि ती उचलून पक्षी खाऊ शकतील अशा ठिकाणी ठेवा.
तर्पण : देव, संत किंवा पितरांच्या आत्म्याला जल अर्पण करणे याला तर्पण म्हणतात. तर्पण करण्यापेक्षा कोणतेही मोठे पुण्य नाही. तर्पण नदी किंवा तलावाच्या काठावर केले जाते.
पितृसुक्त पूजा: अमावस्या आणि चतुर्दशीला पितृसुख पूजा देखील पितृदोषापासून मुक्त होऊ शकते. याशिवाय सूर्योदयाच्या वेळी सूर्याकडे पाहून गायत्री मंत्र पठण केल्याने कुंडलीतील सूर्य बलवान होतो आणि पितृदोषाचा अशुभ प्रभाव कमी होऊ शकतो.
पितृ दोष निवारण मंत्र
ओम पितृभय देवताभय महायोगिभ्येच च:
ओम: स्वाहा: स्वाध्याय च नित्यमेवा नमः।
मृत आत्म्याच्या शांतीसाठी पितृदोष निवारण पूजेमध्ये पितृ दोष निवारण मंत्राचा जप करणे फायदेशीर आहे.