मुंबई : वाढत्या तापमानामुळे मुंबईच्या हवेच्या गुणवत्तेत सध्या सुधारणा झाली असली, तरी वायू प्रदूषणाच्या बाबतीत मुंबई हे जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचे प्रदूषित शहर ठरले आहे. स्विस एअर ट्रॅकिंग इंडेक्स (IQAIR) च्या नवीन यादीनुसार, लाहोर पहिल्या क्रमांकावर आहे, तर काबूल तिसऱ्या क्रमांकावर आहे.
स्विस एअर ट्रॅकिंग इंडेक्स हा रिअल-टाइम एअर क्वालिटी मॉनिटर आहे. त्यानुसार 29 जानेवारी ते 8 फेब्रुवारी या आठवडाभरात मुंबई हे देशातील सर्वाधिक प्रदूषित शहर आणि जागतिक स्तरावर दुसऱ्या क्रमांकाचे सर्वाधिक प्रदूषित शहर ठरले आहे. 29 जानेवारी रोजी, मुंबई प्रदूषणाच्या बाबतीत सर्वात वाईट शहराच्या क्रमवारीत 10 व्या क्रमांकावर आहे.
29 नंतर येथील वातावरणातील प्रदूषण आणखी वाढले, त्यानंतर 2 फेब्रुवारीला मुंबई सर्वाधिक प्रदूषित शहरांमध्ये दुसऱ्या क्रमांकावर पोहोचली. 13 फेब्रुवारी रोजी मुंबईने सर्वात प्रदूषित शहर म्हणून कुप्रसिद्ध दिल्लीलाही मागे टाकले आणि आता ते जगातील दुसरे सर्वात प्रदूषित शहर बनले आहे.
या वर्षी परिस्थिती अधिक वाईट
केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाच्या म्हणण्यानुसार, मुंबईतील 'गरीब' आणि 'अतिशय गरीब' दिवसांची संख्या गेल्या तीन हिवाळ्याच्या तुलनेत दुप्पट होती. संशोधनानुसार, मुंबईच्या हवेतील कणांच्या भारांपैकी 71% पेक्षा जास्त बांधकाम धुळीचा वाटा आहे. तर इतर स्त्रोतांमध्ये कारखाने, पॉवर प्लांट इ.
बीकेसीमध्ये सर्वाधिक प्रदूषण
सीपीसीबीच्या म्हणण्यानुसार, यावेळी मुंबईतील प्रदूषणाच्या बाबतीत बीकेसी अव्वल आहे, तर देवनार दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. तिसऱ्या क्रमांकावर अंधेरी परिसर आहे. बीकेसीतील बांधकामांमुळे धूळ प्रदूषणाचे स्रोत आहे, तर देवनारमध्ये डम्पिंग ग्राउंड, रासायनिक कारखाने आणि बायोमेडिकल वेस्ट ट्रिटमेंट प्लांट प्रदूषणाचे स्रोत आहेत. त्याचप्रमाणे अंधेरीत प्रदूषण वाढण्यास औद्योगिक कारखाने कारणीभूत आहेत.
तज्ञ काय म्हणतात
पर्यावरणावर काम करणाऱ्या ‘परिवर्तन’या संस्थेचे संस्थापक भगवान केशभट म्हणाले की, मुंबईतील प्रदूषणाची बाब वाढत आहे. याची बीएमसीसह सर्व प्रदूषण संस्थांनी गांभीर्याने दखल घेतली पाहिजे. या प्रदूषणाचा मुंबईकरांच्या आरोग्यावर विपरीत परिणाम होत आहे. ही आरोग्य आणीबाणीची समस्या देखील आहे. विशेष म्हणजे, बीएमसी आयुक्त इक्बाल सिंग चहल यांनी बजेटमध्ये वायू प्रदूषणाचा सामना करण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे.
गेल्या काही महिन्यांपासून मुंबईतील प्रदूषणाचा स्तर चिंतेचा विषय आहे. बांधकाम स्थळावरून होणारे प्रदूषण रोखण्यासाठी बीएमसी येत्या काही दिवसांत ठोस पावले उचलणार आहे.