कोरोनाच्या नवीन प्रकार XE च्या धोक्याच्या दरम्यान, केंद्र सरकारने 18+ वयोगटातील लोकांना सावधगिरीचा किंवा बूस्टर डोस देण्याचा निर्णय घेतला आहे. हा डोस रविवारपासून सुरू होईल. त्यासाठी राज्यांसह केंद्र सरकारनेही तयारी केली आहे. 18 ते 59 वयोगटातील लोकांना तिसरा डोस घेण्यासाठी कोणत्याही प्रकारच्या नोंदणीची आवश्यकता नाही. कारण, लाभार्थी आधीच को-विन अॅपवर नोंदणीकृत असेल. याशिवाय, तिसरा डोस म्हणून फक्त तीच लस वापरली जाईल, जी पहिला आणि दुसरा डोस म्हणून दिली आहे. बूस्टर डोससाठी लोकांना 150 रुपये खर्च करावे लागतील.
केंद्र सरकारच्या या पावलाचा उद्देश लस उत्पादक कंपन्यांसोबत तयार डोस वापरणे हा आहे. कमी मागणी आणि वाढत्या साठ्यामुळे सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडिया (SII) आणि भारत बायोटेक यांनी COVID-19 लसींचे उत्पादन थांबवले आहे. भारतातील बूस्टर डोसच्या मंजुरीवर, सीरमचे सीईओ अदार पूनावाला म्हणाले, “बुस्टरबाबत भारत सरकारच्या घोषणेने आम्हाला आनंद झाला आहे. या निर्णयामुळे दीर्घकालीन सुरक्षा मिळेल.
केंद्रीय आरोग्य सचिव राजेश भूषण म्हणाले की, रुग्णालयाने सेवा शुल्क कमी ठेवल्यास हा खर्च आणखी कमी करता येईल. यापूर्वी, सीरम इंडियाचे सीईओ अदार पूनावाला यांनी ट्विटद्वारे लसीची किंमत कमी करण्याच्या निर्णयाची माहिती दिली होती. त्यांनी लिहिले, "आम्हाला हे कळविण्यात आनंद होत आहे की सरकारशी चर्चा केल्यानंतर, आम्ही खाजगी रुग्णालयांसाठी कोविशील्डची प्रति डोस किंमत 600 रुपयांवरून 225 रुपयांपर्यंत कमी करण्याचा निर्णय घेतला आहे." एक दिवस आधी शुक्रवारी कंपनीने कोविशील्डची प्रति डोस किंमत 600 रुपये ठेवण्याबाबत माहिती दिली होती. त्याच वेळी, भारत बायोटेकच्या सह-संस्थापक आणि संयुक्त व्यवस्थापकीय संचालक सुचित्रा इला यांनी ट्विट केले की, "देशातील सर्व प्रौढांसाठी लसीचा सावधगिरीचा डोस उपलब्ध करून देण्याच्या निर्णयाचे आम्ही स्वागत करतो." यासाठी सरकारशी बोलून प्रति डोस 1200 रुपयांवरून 225 रुपयांपर्यंत कमी करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
बूस्टर डोससाठी अटी आणि नियम
बूस्टर डोस खाजगी लसीकरण केंद्रांवर उपलब्ध असेल. 18 वर्षांवरील लोकसंख्येला खाजगी लसीकरण केंद्रांद्वारे बुस्टर डोस देण्याचे काम 10 एप्रिलपासून म्हणजेच रविवारपासून सुरू होणार आहे. डोससाठी वय 18 वर्षांपेक्षा जास्त असणे आवश्यक आहे. तसेच, कोविडचा दुसरा डोस घेतल्यानंतर 9 महिने पूर्ण झालेल्यांनाच बूस्टर डोस घेता येईल. ही सुविधा सर्व खाजगी लसीकरण केंद्रांवर उपलब्ध असेल. बूस्टर डोस घेण्यासाठी लोकांना पैसे मोजावे लागतील.
तपशील प्रविष्ट करणे अनिवार्य: COVIN पोर्टलवर सावधगिरीच्या डोसचे संपूर्ण तपशील प्रविष्ट करणे देखील अनिवार्य आहे. खासगी लस केंद्रांना आरोग्य मंत्रालयाच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार काम करावे लागेल.
नवीन नोंदणीची गरज नाही
केंद्रीय आरोग्य सचिव राजेश भूषण यांनी शनिवारी सर्व राज्यांच्या आरोग्य सचिवांच्या बैठकीनंतर सांगितले की, सावधगिरीच्या डोससाठी नवीन नोंदणीची आवश्यकता नाही कारण सर्व लाभार्थी आधीच कोविन पोर्टलवर नोंदणीकृत आहेत.
भारत बायोटेकने खाजगी रुग्णालयांना लसीचा आधीच अस्तित्वात असलेला साठा नवीन दराने उपलब्ध करून देण्यास सांगितले. रुग्णालयांना नवीन डोस देऊन किमतीतील तफावत भरून काढली जाईल. लसीचे पाच कोटी डोस तयार आहेत.
जी लस आधीच दिली गेली आहे ती घेतली जाईल, केंद्र सरकारने स्पष्ट केले आहे की खबरदारीच्या डोसमध्ये लोकांना तीच लस मिळेल, ज्याचा पहिला आणि दुसरा डोस त्यांनी घेतला आहे. म्हणजेच ज्याने कोविशील्ड घेतले असेल, त्याला त्याचा बुस्टरचा डोस मिळेल.
16 जानेवारी 2021 रोजी देशव्यापी लसीकरण मोहीम सुरू करण्यात आली, पहिल्या टप्प्यात आरोग्य कर्मचाऱ्यांना लसीकरण करण्यात आले. आघाडीच्या कार्यकर्त्यांचे लसीकरण गेल्या वर्षी २ फेब्रुवारीपासून सुरू झाले. COVID-19 लसीकरणाचा पुढील टप्पा गेल्या वर्षी 1 मार्च रोजी 60 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या आणि 45 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाच्या लोकांसाठी लस देऊन सुरू झाला.
भारताने गेल्या वर्षी 1 एप्रिलपासून 45 वर्षांवरील सर्व लोकांसाठी लसीकरण सुरू केले. यानंतर, सरकारने गेल्या वर्षी 1 मे पासून 18 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या प्रत्येकाला विषाणूजन्य रोगाविरूद्ध लसीकरण करण्याची परवानगी देऊन लसीकरण मोहिमेचा विस्तार करण्याचा निर्णय घेतला. या वर्षी 3 जानेवारीपासून 15 ते 18 वयोगटातील किशोरवयीन मुलांसाठी लसीकरणाचा पुढील टप्पा सुरू झाला आहे.