International Justice Day 2023: जागतिक न्याय दिनाचा इतिहास, महत्त्व व त्याचे उद्धेश्य जाणून घ्या

International Justice Day 2023:जागतिक न्याय दिन, किंवा जागतिक न्याय दिन, वर्षाच्या 17 जुलै रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस बहुतेक देशांमध्ये न्याय आणि निष्पक्षतेच्या महत्त्वावर लक्ष केंद्रित करण्याची संधी आहे. दरवर्षी हा दिवस लोकांमध्ये एकता आणि एकोपा वाढवण्याची संधी मानला जातो. जागतिक न्याय दिनाच्या माध्यमातून आपण समाजाच्या न्यायव्यवस्थेसाठी स्वतःला समर्पित करतो आणि तिचे महत्त्व समजून घेतो.

इतिहास -

जागतिक न्याय दिनाचा इतिहास 1998 मध्ये सुरू झाला, जेव्हा संयुक्त राष्ट्रांचे सरचिटणीस कोफी अन्नान यांनी आंतरराष्ट्रीय गुन्हेगारी न्यायाधिकरण स्थापन करण्याची मागणी करणारा ठराव सादर केला. 1998 मध्ये संयुक्त राष्ट्रांच्या आमसभेने हा ठराव मंजूर केला आणि 2002 मध्ये पहिला जागतिक न्याय दिन साजरा करण्यात आला.

जागतिक न्याय दिन, जो दरवर्षी 17 जुलै रोजी साजरा केला जातो, हा न्याय, न्याय आणि समरसता वाढवण्याचा एक प्रसंग आहे. या दिवशी लोकांना सामाजिक न्याय आणि सुव्यवस्थेची जाणीव करून देण्याचा प्रयत्न केला जातो. न्यायालयीन अधिकारी, वकील आणि सामाजिक कार्यकर्ते यांचा समावेश असलेल्या सरकारी आणि गैर-सरकारी संस्थांद्वारे जागतिक न्याय दिन देखील आंतरराष्ट्रीय स्तरावर साजरा केला जातो.

महत्त्व -

जागतिक न्याय दिनाचे महत्त्व खूप आहे. हा दिवस आपल्याला याची आठवण करून देतो की सर्वांसाठी न्याय आणि निष्पक्षता आवश्यक आहे. न्यायव्यवस्था हा समाजाचा मूलभूत पाया आहे आणि त्याशिवाय सुसंवाद आणि सुव्यवस्था असू शकत नाही. जागतिक न्याय दिनाच्या माध्यमातून समाजाला न्यायाचे महत्त्व विचार करण्याची आणि चिंतन करण्याची संधी मिळते.

जागतिक न्याय दिनाचे महत्त्व अनेक अर्थाने आहे. सर्वप्रथम, हा दिवस आंतरराष्ट्रीय गुन्हेगारी न्याय व्यवस्थेचे महत्त्व अधोरेखित करतो. नरसंहार, युद्ध गुन्हे आणि मानवतेविरुद्धचे गुन्हे यासारख्या गंभीर आंतरराष्ट्रीय गुन्ह्यांना बळी पडलेल्यांना न्याय मिळवून देण्यासाठी ही प्रणाली मदत करते.

जागतिक न्याय दिन पीडितांच्या हक्कांना प्रोत्साहन देतो. हा दिवस त्या लोकांना आठवण करून देतो की ते एकटे नाहीत आणि त्यांना न्याय मिळाला पाहिजे. जागतिक न्याय दिन पीडितांच्या हक्कांना प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि त्यांचे पुनर्वसन करण्यात मदत करण्यासाठी काम करणाऱ्या संस्थांना देखील समर्थन देतो.

उद्दिष्टे-

न्याय आणि न्यायासाठी समर्पित करण्याचा संकल्प करणे हा जागतिक न्याय दिनाचा उद्देश आहे. या दिवशी न्यायप्रणाली आणि न्यायालयीन प्रक्रियेबाबत जनजागृती केली जाते. जागतिक न्याय दिनाचे तीन मुख्य उद्देश आहेत:

आंतरराष्ट्रीय गुन्हेगारी न्याय प्रणालीचा प्रचार.

पीडितांच्या हक्कांचे रक्षण करणे.

आंतरराष्ट्रीय न्याय जागृत करण्यासाठी.

कसा साजरा केला जातो-

जागतिक न्याय दिन जगभरात वेगवेगळ्या प्रकारे साजरा केला जातो. काही देशांमध्ये या दिवसाबाबत जनजागृती करण्यासाठी शाळा आणि महाविद्यालयांमध्ये कार्यक्रम आयोजित केले जातात. इतर देशांमध्ये, सरकार आणि गैर-सरकारी संस्था पीडितांच्या हक्कांसाठी माहिती आणि समर्थन देण्यासाठी कार्यक्रम आयोजित करतात.

जागतिक न्याय दिनानिमित्त विविध कार्यक्रम व उपक्रमांचे आयोजन करण्यात आले आहे. न्यायिक अधिकारी, वकील आणि सामाजिक कार्यकर्ते यांच्याद्वारे समाजात न्यायव्यवस्थेविषयी जागरूकता वाढते. न्यायिक मुद्द्यांवरही तज्ज्ञांकडून चर्चा केली जाते.

जागतिक न्याय दिन हा न्याय आणि निष्पक्षतेबद्दल जागरूकता आणि समर्पण वाढवण्याची एक संधी आहे. या दिवशी न्यायव्यवस्था आणि तिचे महत्त्व यावर समाजात चर्चा होते. जागतिक न्याय दिनाच्या माध्यमातून आपण समाजात एकोपा आणि न्याय वाढवू शकतो.

Edited by - Priya Dixit